I bob. Buxoro amirligining rsfsr bosqinchi qizil armiyasi tomonidan bosib olinishi

Mundarija

Kirish…………………………………………………………………..3

I bob. Buxoro amirligining RSFSR bosqinchi qizil armiyasi tomonidan bosib olinishi.

I.1.Buxoro respublikasida ruslar siyosatiga qarshi norozilik harakatining kelib chiqishi va uning mohiyati………………………………………..7

I.2 Buxoroga qizil armiya bosqini va amirlik tuzumining ag’darilishi…24

II bob. Buxoroda qizil armiyaga qarshi harakatning asosiy rivojlanish bosqichi.

II.1 Buxoroda muholifat harakatining boshlanishi va uning dastlabki g’alabalari (1920 -1921 yy)……………………………………………42

II.2 Harakatning keyingi rivojlanish bosqichlari (1922 -1924yy) G’arbiy Buxorodagi Mulla Abduqahhor boshchiligidagi harakat………………48

Xulosa…………………………………………………………………68

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati……………………………………71

Kirish.
Mavzuning dolzarbligi: Tarix xotirasi, xalqning davlatlar hududining xolis va haqqoniy tarixini tiklash milliy o’zlikni anglashni, milliy iftixorni tiklash va o’stirish jarayonida g’oyat muhim o’rin tutadi. Davlatimizning birinchi prezidenti aytganlaridek : “Tarix millatning haqiqiy tarbiyachisiga aylanib bormoqda.Buyuk ajdodlarning ishlari va jasoratlari tarixiy xotirani jonlantirib, yangi fuqarolik ongini shakillantirmoqda.Axloqiy tarbiya va ibrat manbaiga aylanmoqda”.¹
Buxoro o’z boshidan bir qancha istiqlolchilik yurishlarni o’tkazdikim, bu yurish uning madaniy-iqtisodiy rivojiga ancha salbiy ta’sir ko’rsatdi.Rus chorizmi tomonidan Buxoro amirligi yarim mustamlakaga aylantirilgan bo’lsa, 1920 yil sentyabr “inqilob”idan keyin, “katta siyosiy va iqtisodiy inqirozga duchor bo’ldi,ya’ni o’z mustaqilligini yo’qotdi.Endi uni Moskva, Turkkomissya va Turkfront boshqaradigan bo’ldi”.² Biz tadqiq qilayotgan “RSFSRning g’arbiy Buxorodagi harbiy-siyosiy faoliyati va uning oqibatlari” mavzusi bo’lib,1920-1924 yillarda Buxoro hududida qizil armiyaning asosiy maqsadi ne ekanligi, unga qarshi butun xalqning ko’tarilganligi, “bosmachilik” deb qoralab kelingan,aslida istiqlolchilikdan o’zga narsa bo’lmagan qarshilik harakatiga bag’ishlangan.Bu davr ya’ni 1920-1924 yillar haqida yozilgan tarixiy asarlar va ma’lumotlarni yetarli talabga to’la javob beradi, deb bo’lmaydi.