I bob. Asosiy kimyoviy tushuncha va qonunlar

Mavzu: Yadro reaksiyalari.

Ta’rif:Elementlar yadrosi tarkibi o’zgarishi bilan sodir bo’ladigan reaksiyalar yadro reaksiyalari deyiladi.

Ba’zi element atomlari o’z-o’zidan yengilroq atomlarga parchalanadi va bu hodisaga tabiiy radioaktivlik deyiladi.

Radioaktivlikni 1896 yil fransuz fizigi Anri Bekkerel ochgan. U uran rudasini tekshirib ko’rganda o’z-o’zidan nurlanishini kuzatadi va buni tasvirga tushiradi.

O’z-o’zidan parchalanadigan atomlarga radioaktiv atomlar deyiladi.

Shundan keyin 1898 yil Mariya va Pyer Kyurilar 2 ta yangi radioaktiv element – Ra va Po ni ochishadi.

Tabiiy radioaktiv elementlarning 3 ta qatori bor:

1. 
   Uran qatori:
   
2. 
   Aktiniy qatori:
   
3. 
   Toriy qatori:
   

1919 yil Rezerford elementlarni sun’iy bir-biridan sintez qildi. U α nurlar bilan azot atomini bombardimon qilib, kislorod atomini oladi: