Hujayra va gen ingenerligi

Adabiyotlar:

1. 
   DavranovQ. D. Sanoat mikrobiologiyasi. Toshkent. 2012. 187 b.
   
2. 
   Коничев А.С. Себастьянова Г.А. Молекулярная биология. Москва. «Академия” 2003с.
   
3. 
   Щелкунов С.Н. Генетическая инженерия Новосибирск. «Сибирское университетское издательство» 2004. 494с.
   
4. 
   M.N.Valixonov, S.N.Dolimova, G.B.Umarova, P.Mirhamidova. Biologik kimyo va molekulyar biologiya (2-qism Molekulyar biologiya). <>
   
5. 
   Вахабов А.Х., Щуригин В.В. Вирусы человека и животных. Ташкент. «НУУз» 2013. (щттп://www.ТДПУ.либрарй.уз/ )
   
6. 
   Tursunboeva G.S. «Mikrobiologiya va qishloq xo`jaligi biotexnologiyasi» fanidan ta’lim texnologiyasi. T.: 2010.http://www.TDPU.library.uz/ )
   
7. 
   Mirxamidova P, , Zikiryayev A. Biologik kimyo va molеkulyar biologiya (1-qism) Darslik. Toshkеnt. Navro’z. 2018 y
   
8. 
   Mirxamidova P, D.B.Boboxonova, Xidirov M. Hujayra va gеn injеnеriyasini o’qitishda pеdagogik tеxnologiyalar. Uslubiy qo’llanma. Toshkеnt – 2018.
   

Internet saytlari
1.http://www.microbiology.ru/cmac/
2. http://www.study/online/ks/ua/
3. http://journal.issep.rssi.ru
4.http://novsu-micr.narod.ru/
5.http://www.obolensk.org/
6.http://www.chemport.ru/microbiology.shtml
7.www.sibpatent.ru,
8. www.kubnet.ru.
9. www.pereplet.ru.

12-mavzu: Rekombinant DNK olish texnologiyasi
Genetik injeneriya sohasida Rossiya Fanlar Akademiyasining akademigi A.A.Bayev juda kata tadqiqot ishlarini olib borgan, ya’ni genetik injeneriya bu in vitro sharoitida funksional aktiv genlarni konstruksiyalashdan iboratdir (rekombinat DNK) yoki sun’iy genetic programmani tashkil etishdan iboratdir.
Gen injenerligi 1972-yillardan paydo bo’lgan. Shu yillarda P.Berg va xodimlari birinchi bo’lib rekombinat DNK olganlar, olingan DNK SV 40 virusning va dVal bakteriofagnikidan tashkil topgan.
Genetic injeneriya sohasining kashf etilishi molekulyar biologiyada kata ahamiyat kasb etdi.
Rekombinet DNK olish metodi genlarning struktura va funksiyasi hamda ularning ekspressiya mahsulotlarini (RNK va oqsillar) tekshirish uchun qulaydir.
Hozirgi vaqtda quyidagi metodlar qo’llaniladi:

• 
  DNK ni parchalash (restriksiya); genlarni ajratib olish va genlar bilan ishlash uchun;
  
• 
  Nuklein kislotalarni gibridizatsiyalash; DNK va RNK spesifik ketma-ketligini, bir-biri bilan komplementar prinsiplar asosida bog’lanishni aniqlash; shuningdek turli genetik elementlarni joylashtirish; DNK ni in vitro amplifikatsiyalash uchun zanjirli polimerazali reaksiyalarda qo’llaniladi.
  
• 
  DNK ni klonlash: DNK fragmentlarini kiritish yo’li bilan olib boriladi yoki ularning tez replikatsiyalovchi genetic elementlari (plazmidalar yoki viruslar) kiritilib, eukariotlar, zamburug’lar, bakteriya hujayralarida ko’paytirishga imkoniyat yaratadi;
  
• 
  Nukleotid ketma-ketligini aniqlash (senvinirlash): klonlashtirilgan DNK fragmentida, genlarni strukturasini, oqsillarning aminokislotalarini ketma0ketligini aniqlash mumkin:
  
• 
  Polinukleotidlarning fermentativ sintezi: genlarni maqsadga muvofiq modifikatsiyalashda qo’llaniladi.
  

Gen injenerligini rivojlanishida qator fermentlarning ochilishining ahamiyati kattadir. Ayniqsa restriksiya fermentlarining ahamiyati juda muhimdir.