Toshkent farmatsevtika instituti

Spiroxetalar tuzilishining o’ziga xos xususiyatlari.

Ularning tasnifi va inson patalogiyasidagi roli

Zaxm va qaytalama tif diagnostikasini labaratoriya sharoitida aniqlash.

Spiroxetozlarni maxsus profilaktika qilish va davolashda qo’llaniladigan preparatlar

Spiroxetalar xemogeterotraf hujayralar bo’lib, o’zlariga tuzilishiva xarakatlari bilan tubdan boshqa bakteriyalardan farq qiladi. Xujayraning shakli spiralsimon bo’lib, o’ta bukiluvchandir. Spiroxetalarning o‘zunligi 5-500 mkm bo’lib, tanasining diametri nixoyatda ingichkadir -0,6-0,1 mkm.

SHuning uchun xam spiroxetalar bakteriyalar ushlanib qoladigan bakterial filtrlardan o’tib ketadi. Spiroxetalarning tanasining diametri juda kichik bo’lganligidan oddiy mikroskoplarda ko’rish juda qiyin, shuning uchun fazoli kontrast mikroskopida yoki qorongilashtirilgan maydonda ko’rish mumkin.

Spiroxetalarning to‘zilishida 3 ta asosiy kompanentlari bor:

SHrotoplazmatik silindr.

O’qsimon fabrila.

Tashqi qobiq.

Nukleoid–DNK.

Proteplazmatik silindrning ustidan o’q ip fabrilla aylanib o’rab turadi. O’q ipning bir uchi xujayraning bazal membranasiga - blefaro-plastlarga birikkan bo’lib, ikkinchi uchi esa erkin xolatda turadi. O’q ip fibrillani soni spiroxetalarning turiga bogliqdir.

Spiroxetalar tashqi muxitda keng tarqalgan: suvlarda, odam va xayvon organizmining normal mikroflorasida va boshqa joylarda saprfit xolda uchrashi mumkin. Spiroxetalarning patogen turlari xam uchrab bo‘larga zaxm, qaytalanma tif, leptospiroz qo’zg‘atuvchilari kiradi. Spiroxetalarning 5ta avlodi tafavud qilinadi.

Spiroxetalar oddiy ko’ndalang bo’linish yo’li bilan ko’payadi. Spora va kapsula xosil qilinmaydi. Spiroxetalar ba’zi ta’sirlar natijasija mutsinsimon qobiq bilan o’ralib sistalar x/q qiladi. Sista organizmda o‘zoq yashaydi.