“Simsiz tarmoqlar”

3.
 
Har bir radioto‘lqinlar diapazonlarini qanday chastota oralig‘ida 
yotishini aytib bering 
Radioaloqa 
tizimlari 
elektromagnit 
to‘lqinlarning 
radioto‘lqinlar 
diapazonidan foydalangan holda amalga oshiriladi. Har bir radio aloqa liniyasiga 
ma’lum radio chastota polasasi ajratiladi. Bu polosani o‘rtacha chastotasi nominal 
chastota hisoblanadi. 
Radio aloqani xalqaro tartiblanishiga binoan radio chastotalar 9ta 
diapazonlarga bo‘linadi va 4 dan 12 gacha nomerlanadi. N nomerli diapazon pastdan 
0,3*10
N
Gs va yuqoridan 3*12
N
Gs chastota bilan chegaralangan.
Diapazon nomeri oshishi bilan uni kengligi (polosasi) kengayishiga e’tibor 
qaratish lozim, u quydagicha bo‘ladi: № 4 uchun 30 – 3 = 27 kGs; № 12 uchun 3000 
– 300 = 2700 GGs. 
4.
 
Sirt to‘lqinlari haqida tushuncha bering. 
Sirt to‘lqinlariga misol qilib, uzun to‘lqinlarni keltirish mumkin. Ular Yer va 
suv yuzasi bo‘ylab tarqaladi, ionosferaga deyarli yetib bormaydi. Bunday 
to‘lqinlardan asosan dengiz aloqa tizimlarida foydalaniladi. Chunki, bunday sirt 
to‘lqinlaridan foydalangan holda radio aloqa tizim tashkil qilinganda, amaliy 
jihatidan dengizning ixtiyoriy nuqtasida aloqa imkoniy bo‘ladi.
O‘rta to‘lqinlar esa Yer va suv sirti bo‘ylab, shuningdek ionosferadan akslanib 
tarqaladi.
5.
 
Maydoniy to‘lqinlarga haqida tushuncha bering. 
Maydoniy to‘lqinlar yer sirti va ionosfera, atmosferaning yuqori qatlamidan 
akslanishi asosida taqraladi. Maydoniy to‘lqinlar Yer yuzasi va atmosferaning 
yuqori qatlamlaridan askslanib tarqalishi yoki ionosferadan akslanib tarqalishi 
mumkin.