П. С. Султонов, Б. П. Ахмедов олий ўқув юртлари учун дарслик



Download 1,65 Mb.
Pdf ko'rish
bet9/116
Sana22.02.2022
Hajmi1,65 Mb.
#116681
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   116
Bog'liq
Экологи фани буйича уқув қуланнма

ТЕКШИРУВ САВОЛЛАРИ
1. Табиат нима?
2. Табиат-инсон-жамият тизимидаги ўзаро боғлиқликни тушунтиринг?
3. Табиатга антропоген таъсирни қандай тушунасиз?
4. Антропоген модда алмашинуви қандай жараён ва уни табиий модда
алмашинувидан фарқи нимада?
5. Табиий мувозанат нима ва уни қандай экологик аҳамияти бор?
6. Нима учун табиатни муҳофаза қилиш зарур?
7. Ер сайёрасидаги ҳозирги экологик холатни изохлаб беринг?
8. Экологик муаммолар деганда қандай муаммоларни тушунасиз?
9. Нима сабабдан экологик билим зарур экан?
1.2. ЭКОЛОГИК ТАЪЛИМОТ ВА УНИНГ ШАКЛЛАНИШИ
Экология фанининг предмети, мақсад ва вазифалари.
Э к о л о г и я
атамасининг дастлабки таьрифи таниқли немис биологи Эрнест Геккел томонидан унинг
«Организмларнинг умумий морфологияси» (1866 й.) ва «Оламни вужудга келишининг
табиий тарихи» (1868 й.) каби илмий асарларида келтирилган. Унга кўра экология луғавий
жихатдан юнонча;  о й к о с (oikos)- яшаш макони, ўрни, жойи, ҳамда  л о г о с  (logos) -
фан, мантиқ сўзлари бирикмаларидан тузилган атамадир. Маъносига кўра тирик
организмларнинг яшаш шароити ёки ташқи муҳит билан ўзаро муносабатини англатади.
Экология биологик йўналишдаги фанлардан бири сифатида ХIХ асрнинг ўрталарида
шаклланди. Дастлабки даврларда у алоҳида олинган тирик организмларнинг ўраб турувчи
ўлик табиат билан муносабатини ўрганган.
Экологияни мустақил фан сифатида ХIХ асрнинг охирларида кенг тан олинган
бўлса-да, уни э к о л о г и я деб аталиб, умумий луғатга кириши ХХ асрнинг сўнгги(1960-
2000 й.) ўн йилликларига тўғри келади. 
Кўриниб турибдики, экология нисбатан ёш фан ҳисобланиб, ҳозирда ҳам уни
шаклланиши давом этмоқда. Шунинг учун фаннинг предмети, мақсади ва вазифаларини
таьрифлашда кўпчилик муаллифлар бир-бирига яқин фикрларни билдирсаларда хали
ҳозирча ягона умумий тўхтамга келинган дейишга асос йўқ.
Экология
фанининг
ривожланишида унинг ўрганиш объекти ва унга илмий ёндашиш жихатларига кўра бир неча
даврларни фарқлаш мумкин. Бу даврларни баъзи манбаларда фаннинг бўлимлари сифатида
ҳам таърифланади.

Download 1,65 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   116




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish