O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti q. X. Abdurahmonov, sh. R. Xolmo‘minov

Personalni rejalashtirish, 
jumladan, quyidagi savollarga javob 
berishi kerak: 
–
qancha xodim talab etiladi, ularning malakasi, ular qachon va 
qayerda kerak bo‘ladi (personalga ehtiyojni rejalashtirish); 
–
ijtimoiy jihatlarni hisobga olgan holda zarur personalni 
qanday qilib jalb etish yoki ortiqcha personalni qisqartirish mumkin 
(shtatga olish yoki qisqartirishni rejalashtirish); 
–
xodimlardan ularning qobiliyatiga qarab qay tarzda 
foydalanish mumkin (personaldan foydalanishni rejalashtirish); 
–
qay tarzda aniq maqsadni ko‘zlagan holda personal 
malakasini 
oshirishga 
ko‘maklashish 
hamda 
bilimini 
o‘zgartirayotgan talablarga moslashtirish mumkin (personalni 
rivojlantirishni rejalashtirish); 
–
rejalashtirilayotgan tadbirlar qancha sarf-xarajatni talab etadi 
(personal uchun sarf-xarajatlar).
Personalni rejalashtirishni amalga oshirish uchun quyidagilar 
talab etiladi: 
1. Korxona rahbariyatining personalni rejalashtirishni umumiy 
rejalashtirishga qo‘shish, buning uchun zarur tashkiliy va kadrlar 
masalalarini hal etishga tayyorligi. 

---

80 
2. Personalni rejalashtirishda ustuvorlik beradigan yo‘nalish 
tanlash. Tajriba rejalashtirishni personal ehtiyojini belgilash, ularni 
jalb etish yoki ishdan bo‘shatishdan boshlash, keyinchalik buni 
personaldan 
foydalanish 
va 
personalni 
rivojlantirish, sarf-
xarajatlarni rejalashtirish bilan to‘ldirish maqsadga muvofiqligini 
ko‘rsatmoqda. 
3. Rejalashtirishning davriyligini belgilash. Uni joriy etishning 
birinchi bosqichida bir-ikki yil bilan chegaralanish mumkin. Asta-
sekin bu o‘rta muddatga (3 yilgacha) va uzoq muddatga (3 yildan 
ortiq) rejalashtirish bilan to‘ldirib borilishi mumkin. 
4. Personalni rejalashtirish qanchalik tabaqalashtirilgan bo‘lishi 
haqida qarorga kelish. Bu korxona turiga bog‘liqdir. Ishlab chiqarish 
vazifalarini hal etish uchun zarur bo‘lgan xodimlar malakasi 
qanchalik turlicha bo‘lsa, reja sanalariga shunchalik tabaqalashgan 
holda aniqlik kiritilishi lozim. 
5. Ish o‘rinlari, boshqaruv organlari, kadrlar va statistikaga 
taalluqli axborot materiallari. 
Ratsionalizatsiya
Mexanizatsiya
Avtomatlashtirish
Texnik, ilmiy, iqtisodiy o‘zgarish
Personalni rejalashtirish
Ichki mehnat bozori
Iqtisodiy komissiya, ishlab 
chiqarishda o’zgarish, ijtimoiy 
talablar rejasi
Ishchi kuchi tahlili (personal 
xarakteristikasi)
Xarakteristikani tuzish 
tamoillari
Mehnat faoliyati tahlili (mehnat 
sharoiti bayoni)
Insonga munosib mehnat 
sharoitlarini yaratish