“Она тили ў?итиш махсус методикаси” номли дарслик

 
5.2.Mehnat ta’limi maktabida bayon va insho ustida ishlash metodikasi. 
Reja 
1.Xikoya qilishga o‘rgatish usullari 
2.Og‘zaki bayon qilishga o‘rgatish 
3.Bayon yozishga o‘rgatish usullari  
4.Insho ustida ishlash bosqichlari  
 
      Yordamchi  maktab  dasturida  nutq  o‘stirish  ishlari  asosiy  o‘rin  egallaydi.  Nutq 
ustida  olib  borilishi  kerak  bo‘lgan  barcha  ishlar  bolaning  umumiy,  har  tomonlama 
rivojlanishini ta’minlaydi. 
 
 
Dasturga  ko‘ra,  yordamchi  maktabning  boshlang‘ich  sinflarida 
nutq  o‘stirish  ishlari  lug‘atni  boyitish,  talaffuzni  yaxshi  yo‘lga  qo‘yish,  gapni 
to‘g‘ri tuzish, dialogik va monologik nutqni o‘stirishga qaratilgan. 
      Nutq  o‘stirish  yo‘li  bilan  debil  o‘quvchilardagi  psixofizik  kamchiliklarni 
korrekqiyalash  ishlarini  amalga  oshirish  uchun  ona  tili  darslari  xisobidan  1-5 
sinflarda  xaftasiga  bir  soatdan  aloxida  predmet  sifatida  tevarak-atrofni  o‘rganish 
yo‘li  bilan  og‘zaki  nutqni  o‘stirish  darslari  o‘tkaziladi.  Bu  darslarda  kuzatish, 
ekskursiya,  amaliy  ishlar,  bayon,  suxbat,  texik  vositalar,  yangi  pedagogik 
texnologiyalar asosida o‘quvchilarning nutqi rivojlantiriladi. Tevarak-atrofdagi narsa 
va  xodisalarni    kuzatish  orqali  o‘quvchilar  analiz  qilish,  taqqoslash,  predmet  va 
xodisalarning  o‘xshash  va  farqli  tomonlarini  topishga  sodda  va  umumlashgan 
xulosalar chiqarishga o‘rganadilar. Ekskursiya mashg‘ulotlarida o‘quvchilar narsa va 
xodisalar  bilan  tabiiy  sharoitda  tanishadilar.  Amaliy  ishlar  (gerbariy  yoki  boshqa 
biror 
narsani 
yasash, 
kalendar 
tutish) 
orqali 
sinfda 
olingan 
bilimlar 

---

 
131 
mustaxkamlanadi,  bevosita  sezgi  organlariga  ta’sir  ko‘rsatish  yo‘li  bilan 
o‘quvchilarning sezgi organlari faoliyati, kuzatuvchangligi, diqqati rivojlanadi.