Омон м ухтор ш ерлок холмс

IV
Я Н А ҚЎРҒОНОВ
С ирасини айтганда, у бўлимдаги йигитларнинг бир 
ерда ўтириш иб М алоҳат тўгрисида гапириш ганига аҳамият 
бермаса ҳам бўларди! О дамларнинг тилини пойлаб, 
ҳамманинг огзига бирма-бир қулф солиб чиқиш нинг 
иложи йўқлигини Қўрғонов, албатга, яхши биларди! 
Айниқса, ш у кунлар М алоҳат ишхонага келиб-кетганидан, 
бў,\имдагиларнинг у ҳақида гаплашиши табиий ҳол эди.
154

---

Бироқ Қ ўргоновнинг хаёлига, булар бир нарсани 
биладики, 
гапиради, деган 
бемаъни 
ф и кр 
беихтиёр 
ўрнашганди. У қудуқдан сув тортганга ўхшаб, қўли 
остидагиларнинг ичидагини билиб о.\ишга ж азм этганди.
Қўргонов М алоҳаттўгрисида ўзича хунук бир ҳақиқатни 
— М алоҳатнииг қачон, қандай бўлмасин, хиёнатга юз 
тутганини англаган, унга энди шу ҳақиқатнинг иқрорими, 
исботими к ер ак эди! У М алоҳатни тили билан иқрор 
қилолмаслиги учун, буни бош қалардан аниқлайман деб 
телба бир кўйга тушганди.
Хотинидан аж ралиб кетган тақдирда ҳам, бировлардан 
у 
ҳақда 
сўраб-суриш тириш
иасткаш лик 
эканлигини 
Қўргонов кўнглининг аллабурчида ҳис этарди. Лекин 
шунга қарам ай, обрў, номусни сақухаб қолиш нинг бирдан- 
бир йўли ш у бўлиб туюлар, бундай хатги-ҳаракатни у ўз 
ш аъни учун кураш деб туш унар эди.
М алоҳатдан таш қари, у билан қўл ушлаш иб, кулишиб 
суратга туш ган йигит Қўргоновнинг бутун хаёлини 
эгаллаганди. Бу йигит ким? У ҳозир қаерда? Унинг 
М ахоҳат билан муносабати нимадан иборат эди? Қўрғонов 
энди ш у тўгрида 5Хйлагани-5>йлаган, ўша йигитни қай 
йўсинда бўлмасин, бир кўрм оқчи эди! Кўриб нима қилади, 
нима дейди — буни Қўргонов билмасди. Ф ақат ю зма-ю з 
келиш ни ўзи учун ниҳоятда муҳим деб ўйларди! Умуман, 
унга рўй берган воқеадан кўра кўпроқ бунга кимлардир 
гувоҳ эканлиги огир ботаётган эди.
Иш хонада 
куннинг 
биринчи 
ярмида 
К.5фгонов 
бўлимдагиларни гоҳ эшилиб, гоҳ асабийлаш ган ҳолда тергаш 
билан банд бўлди. Аммо унинг м еҳрибонлик к5фсатгани 
ҳам, дагдага қилгани ҳам н аф бермади: қулогига етиб 
келганидан бош қа ҳеч нарса билолмадн. Тунни уйқусиз 
ўтказганидан батгар толиқиш сезгани қолди, холос! Тушдан 
кейин, кечгача бўлган вақт идора бош лигининг кабинетида 
м аж лис билан ўтди. У мажлис давомида уй қу босиб, бехос 
м ункиб кетиш дан қ5фк;иб ўтирди.
Қуёш уф қда ёнбошлаб, кеч кира боргани сайин уни гам- 
таш виш чулгай бошлади. Тунни қаерда, қандай ўтказиш 
керак?! Ёшинг бир ерга борганида бош панасиз одам 
кўйига тушиш киш ига малол келар экан! Бирдан унинг 
кўнгли ёришди.
155

---

Кун — ж ум а эди. Қ иш лоққа бориб, чол-кампирни, 
қариндош-уругни хурсанд қилиб, дам олиш кунларини 
ўш а ерда ўтказиш , баҳонада ўзи нима бўлди-ю, нима 
бўлаётганини баф урж а 5^йлаш мумкин-ку, ахир!
Қўргонов хаёлига келган одд,ийгина ш у фикрдан 
терисига сигмай севиниб кетди.