O zbekiiton fayi a L l I lari 4illiy jamiyaii nashkiyol



Download 10,33 Mb.
Pdf ko'rish
bet358/412
Sana12.09.2021
Hajmi10,33 Mb.
#172143
1   ...   354   355   356   357   358   359   360   361   ...   412
Bog'liq
Inson falsafasi. Choriyev A



Бердяев  H.A.  О  рабстве  и  свободе  человека.  Царство  Духа  и  царство 

Кесаря.  М .,  1995,  67-bet.

357



Karl  Yaspers  ikkinchi  jahon  urushidan  keyingi  yillarda  yozgan 

asarlarida  insoniyat  boshi  uzra  atom  urushi  ko‘lankasi  suzib  yur- 

ganligi,  bu  dahshat  o‘ta  xavfli  bo‘lib,  insoniyatning  bir  necha 

avlodi  yaratgan  bugungi  jahon  sivilizatsiyasini  yo‘q  qilib  yubori- 

shi  mumkin  ekanligidan  ogoh  bo'lishga  chaqirdi.  Ana  shunday 

sharoitda  falsafa  jahondagi  barcha  kishilami,  siyosiy  harakatlarni 

inson  atrofini  o‘rab  turgan  dahshatga  qarshi  kurashga  safarbar 

qilmog‘i  darkor,  deydi.

Martin  Xaydegger  (1889—1976-y.)  o‘zining  ekzistensialistik 

qarashlarini  «Borliq  va  zamon»  (1927-y.),  «Kant  va  metafizika 

muammosi»  (1929-y.),  «Metafizikaga  kirish»  (1953-y.)  kabi  asar­

larida  bayon  etdi.  Martin  Xaydegger  fashizmning  insoniyat  boshiga 

solishi  mumkin  bo‘lgan  dahshatga  awaliga  tushunib  yetmadi.  1933- 

yilda  Germaniyaga  rahbarlik  qilish  uchun  tarix  shohsupasiga 

ko‘tarilgan  natsionalsotsialistlar  partiyasi  taklifi  bilan  Freyburg 

universitetining  rektori  lavozimida  ishladi.  Rektorlik  lavozimini 

bajarishga  kirishish  chog'ida  so'zlagan  nutqida  natsionalsotsializm 

ideologiyasini  tan  oldi.  Lekin  oradan  biroz  vaqt  o‘tgach,  fa­

shizmning  antigumanistik  mohiyatini  payqab,  rektorlik  lavozimi- 

dan  ketdi  va  antifashistik  pozitsiyada  turdi.

Ekzistensialistik  qarashlar  ikkinchi  jahon  urushi  yillarida  Fran- 

siyada  keng  tarqaldi.  Fransuz  yozuvchi-faylasuflari  Jan  Pol  Sar- 

tr,  Alber  Kamyu,  Gabriel  Marsel,  Merlo  Ponti,  Simona  de 

Bovuarlarning  asarlarida  buni  yaqqol  ko‘rishimiz  mumkin. 

J.P.Sartr,  A.  Kamyular  ikkinchi  jahon  urushi  yillarida  fransuz 

«Qarshilik  ko‘rsatish»  antifashistik  harakatida  faol  ishtirok  etdilar 

va  uning  ideologlari  vazifasini  bajardilar.  J.P.Sartming  «Pash- 

sha»,  A.Kamyuning  «Vabo»  va  boshqa  asarlarida1  fashizmning 

antigumanistik  mohiyati  fosh  qilindi.

Taniqli  fransuz  publitsisti,  dramaturgi  va  jam oat  arbobi 

J.P.Sartr  (1905— 1980-y.)  o‘z  ijodining  dastlabki  yillarida  yirik 

fenomenolog  sifatida  ijod  qilgan  bo'lsa,  ikkinchi  jahon  urushidan 

so‘ng  yozgan  asarlarida  inson  borlig‘i  tashqi  muhitda,  jamiyatda 

mavjud  bo‘lgan  hukmron  siyosat  qanday  g‘oya  bilan  qurollan- 

ganligiga  bog‘liq  ekanligini  tushuntirib  berdi2.


Download 10,33 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   354   355   356   357   358   359   360   361   ...   412




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish