www.ziyouz.com
kutubxonasi
86
Shu payt hech kutilmagan voqea ro‘y berdi. Eshik sharaqlab ochildi. Xo‘janing oyisi yarq
etib qaradiyu ilon chaqqandek sapchib o‘rnidan turib ketdi. Ostonada yaltiroq tugmali
kitel kiygan Egamberdi aka turar, rangi quv o‘chib ketgan, nuqul titrar edi. Dahshatdan
qotib qoldim. Hozir cho‘ntagidan to‘pponchasini oladiyu Xo‘janing oyisini otib tashlaydi.
— Nega k-k-kelding?! — dedi u g‘azabdan tili tutilib. — Nima k-k-kerak senga?! — Endi
uning butun vujudi, hatto boshi ham qaltirab ketdi. Har doim tayoqdek osilib yotadigan
chap qo‘ligacha titrab ketgandek bo‘ldi. — Nima k-k-kerak, ayt! — dedi lablari pirpirab.
Xo‘janing oyisi rangi o‘chgan, boshini quyi solganicha devorga suyanib turardi. Qo‘rquv
aralash yana Egamberdi akaning o‘ng qo‘liga qaradim. Yo‘q, to‘pponchasi yo‘q ekan. U
birdan oyimga yuzlandi.
— Uyalmaysizmi, opa! — dedi hamon lablari pirpirab. — Q-qo‘shmachilik q-q-qilgani
uyalmaysizmi!
Boyadan beri indamay turgan oyim endi tilga kirdi:
— Bandasidan uyalmasangiz, Xudodan qo‘rqing, ukam, — dedi sekin. — Ona-bola diydor
ko‘rishsa, qo‘shmachilik bo‘ladimi? — negadir uning ko‘zlarida yosh qalqidi. — Etni
tirnoqdan ajratib bo‘larkanmi?
— M-men emas, m-mana bu ajratgan! — Egamberdi aka sog‘ qo‘lini bigiz qilib, Xo‘janing
oyisini ko‘rsatdi. — M-mana shu ajratgan!
Xo‘ja goh dadasiga, goh oyisiga javdirab qarar, ammo indamas edi.
— Turmush o‘lsin, aylanay, — dedi oyim o‘pkasi to‘lib. — Kim shunaqa bo‘lsin, debdi.
Urush bo‘lmaganda...
— Urush! — Egamberdi aka shunday hayqirdiki, uy ichi zirillab ketdi. — M-men q-qonga
belanib yotganimda, bu q-q-qanjiq birovning q-qo‘ynida yotgan!
Shu gapdan keyin Xo‘janing oyisi sekin egilib, sumkasini oldi-da, eshikka yo‘naldi.
Egamberdi aka xuddi xazar qilgandek nari surildi. Shunda boyadan beri indamay turgan
Xo‘ja onasiga talpindi.
— Oyi-i-i! — dedi iltijo bilan.
Uning ovoz chiqarmasdan, yosh to‘kmasdan yig‘lab turganini his etdim. Yo‘q, uning
ko‘zida yosh yo‘q edi. Faqat onasiga qarab javdirardi.
Onasi sekin yurib qaytib keldi. Ohista egilib, Xo‘janing ikki yuzidan o‘pdi.
— Dadangni xafa qilma, — dediyu tez-tez yurib chiqib ketdi.
— Oyi-i-i! — dedi Xo‘ja umidsiz, ojiz tovushda. Biroq orqasidan chopmadi. Uy o‘rtasida
to‘xtab qoldi.
Egamberdi aka yana bir zum boshi titragancha qarab turdi-da, eshikni qarsillatib yopib,
chiqib ketdi. Oyim lablarini tishlagancha hiqillab yig‘lab yubordi. Ildam kelib, Xo‘jani
bag‘riga bosdi.
— Aynovni-ya! — dedi uning boshini silab. — Qo‘yaver, oying yana keladi.
Tomog‘imga bir narsa tiqilib qolgan, nafas olishga qiynalardim. Bir mahal qo‘limga
nimadir yopishayotganini payqadim. Qarasam, shokolad erib ketibdi. Nima qilishimni
bilmay, Xo‘jaga uzatdim.
— Ma, ishkalad yeysanmi?
Xo‘ja indamay turar, ko‘zlarida kattalarnikiga o‘xshash tushunib bo‘lmaydigan chuqur
ma’no bor edi.
O‘sha voqeadan keyin bir oycha vaqt o‘tgach, Xo‘janing dadasi uylandi. Oyimning ta’biri
bilan aytganda, sovugan oshdekkina to‘y bo‘ldi. Faqat Zebi xola dutor chertib, yo‘g‘on,
shirali ovozda ashula aytganida to‘yxona jimib qoldi.
Shishani zargarga berdim to‘tiyo bo‘lgaymi deb,
Chin ko‘ngilni yorga berdim oshno bo‘lgaymi deb...
Hamma-hamma bilan, tavanxonada o‘tirgan oyim biz bilan. Nuqul Xo‘jani chaqiradi, goh
Dunyoning ishlari. O’tkir Hoshimov
Do'stlaringiz bilan baham: |