Maktabgacha ta’limga qo‘yiladigan davlat talablari

XIX bob. Bilish jarayoni va atrof muhit to‘g‘risidagi bilimlarga ega bo‘lish 

---

197. Bilish o‘z ichiga quyidagilarni oladi: 

yaqin atrofdagi predmetlarni faol anglash; 

predmetlarni nima uchun foydalanishga mo‘ljallanganligini o‘rganish; 

tabiat hodisalari orasida bog‘liqlikni anglash; 

o‘simlik va hayvonlarni parvarish qilish; 

ranglar, geometrik shakllar haqida tushunchaga ega bo‘lish; 

predmetlarni belgilariga qarab guruhlash (shakli, rangi, kattaligi). 

1-§. Elementar matematik ko‘nikmalar va bilimlarni rivojlantirish 

198.  Quyidagilar  2  yoshdan  3  yoshgacha  bo‘lgan  bolalarda  elementar  matematik  ko‘nikmalar  va 

bilimlar rivojlanishining talablari hisoblanadi: 

miqdor, sonlar va sanash bo‘yicha bilimlarini namoyish etish; 

buyumlarni turkumlash va tartibli joylashtirish. 

199.  Quyidagilar  2  yoshdan  3  yoshgacha  bo‘lgan  bolalarda  elementar  matematik  ko‘nikmalar  va 

bilimlar rivojlanishining indikatorlari hisoblanadi: 

“ko‘p” buyumlarni “bitta” buyumdan ajrata olish; 

katta va kichik buyumlarni ajratish, ularning o‘lchamlarini aytish; 

doira va kubni bilish; 

unga berilgan 2 ta narsadan birini do‘stiga berishni istash; 

koptok, bo‘lak va sharchalarni ularning rangi bo‘yicha (qizil, yashil, ko‘k, sariq) turkumlash va rangiga 

qarab qutichaga joylashtirish; 

o‘z buyumlarini mustaqil ravishda to‘g‘ri  tartibga sola olish (mashinachasini garajga solib qo‘yish, 

koptokni stol tagiga, kiyimlarini javonchasiga joylashtirish). 

200. 2 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan bolalar ta’limiga quyidagicha yondashish lozim: 

rang-barang  koptok,  bo‘lak  va  sharchalarni  bir  joyga  to‘plab,  boladan  ularni  rangiga  mos  ravishda 

javonga terib qo‘yishni iltimos qilish; 

boladan buyumlarni muayyan xususiyatiga qarab saralashni iltimos qilish; 

bolaning muvaffaqiyatlarini rag‘batlantirish; 

uchta bir xil rangli, izchillikda kichiklashib borgan va bir-biriga teriladigan o‘yinchoqlardan minoracha 

yig‘ish. 

201. 2 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan bolalar bilan munosabatlarda quyidagilarga rioya qilish lozim: 

bolaga it yoki mushuk tasvirlangan rasmni berib, unda nechta ko‘z, oyoq, quloq borligini so‘rash; 

boladan ikki do‘st uchun nechta olma kerakligini so‘rash; 

bolaning boshqa bolalarga nisbatan do‘stona harakat qilishini rag‘batlantirish; 

bolaning  buyumlar  bilan  ularning  2-3  ta  xususiyatlariga  bir  vaqtning  o‘zida  e’tibor  qaratgan  holda 

harakat qilishini rag‘batlantirish.