Maktabgacha ta’limga qo‘yiladigan davlat talablari

2-§. Atrof muhitni o‘rganish va anglash 

202. Quyidagilar 2 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan bolalarda atrof muhitni o‘rganish va anglash talablari 

hisoblanadi: 

jonli va jonsiz olamni kuzatish hamda ta’riflab berish; 

inson tana a’zolarini bilib olish. 

203.  Quyidagilar  2  yoshdan  3  yoshgacha  bo‘lgan  bolalarda  atrof  muhitni  o‘rganish  va  anglash 

indikatorlari hisoblanadi: 

yaqin atrofidagi unga ma’lum bo‘lgan buyumlarning (o‘yinchoq, idishlar, kiyimlar, poyabzal, transport 

vositalari) nomlarini aytish; 

o‘simliklar va hayvonlarning o‘sishini bilish; 

tabiat hodisalarini kuzatish; 

jonli va jonsiz olam o‘rtasidagi asosiy tafovutlarni bilish; 

kun va tunni ajrata olish; 

insonning asosiy tana a’zolarining vazifalarini bilish, o‘z tana a’zolarini (quloqlari eshitishini, ko‘zlari 

ko‘rishini) to‘g‘ri ko‘rsatish; 

bolalarni katta yoshdagilardan ajrata olish. 

204. 2 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan bolalar ta’limiga quyidagicha yondashish lozim: 

bolaga o‘simliklar va hayvonlar tasvirlangan kitob berib, ularni ta’riflab berishni so‘rash; 

bolaning uy hayvonlarining nomini aytishi va ularning ovozini o‘xshatishini rag‘batlantirish; 

bolaga o‘simliklar va hayvonlar qanday o‘sishini  butun  yil davomida kuzatishi  mumkin bo‘ladigan 

sharoitlarni yaratish; 

bolaning savollariga javob berish, boshqa hayvonlar chiqaradigan ovozlar to‘g‘risida suhbatlashish; 

---

bolaning  o‘z  tana  a’zolarini  o‘rganishini  rag‘batlantirish,  ularning  nima  uchun  mo‘ljallanganligi  va 

inson hayotidagi ahamiyatini tushuntirish; 

bolaning katta yoshdagilar va bolalarning tashqi ko‘rinishidagi yaqqol tafovutlar va o‘xshashliklarni 

topishini rag‘batlantirish. 

205. 2 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan bolalar bilan mashg‘ulotlar olib borishda ular toliqib qolishining 

oldini olish lozim. 

3-§. Ijod 

206. Quyidagilar 2 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan bolalarda ijod talablari hisoblanadi: 

turli tovush va ovozlarni ajratish qobiliyatiga ega bo‘lish; 

musiqali faoliyatda ishtirok etishga qiziqish bildirish; 

ko‘rgazmali faoliyatda ishtirok etishga qiziqishini namoyish etish. 

207. Quyidagilar 2 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan bolalarda ijod indikatorlari hisoblanadi: 

o‘yinlarda ishtirok etish va tovushlar o‘rtasidagi farqlanishlarni ajrata olish; 

avval o‘rgangan qo‘shig‘ini tanish; 

boshqa bolalar kuylayotganlarida ularga qo‘shilib kuylash; 

ohangga mos ravishda qo‘llari bilan chapak chalib va oyoqlari bilan tapillatib qo‘shiq aytish; 

egri chiziqlar yordamida turli kataklar va to‘rlarni chiza boshlash. 

208. 2 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan bolalar ta’limiga quyidagicha yondashish lozim: 

bolaga boshqa bolalar bilan o‘yinlarda ishtirok etishni taklif qilish; 

bolaga tanish qo‘shiqni aytishni boshlab, boladan qo‘shiqni birgalikda aytishni iltimos qilish; 

boladan biror-bir qo‘shiq to‘qishni iltimos qilish; 

bolaga qo‘shiq aytishni va bir vaqtning o‘zida kuyning ohangiga mos ovozlar chiqarish, qo‘llar bilan 

chapak chalish va oyoqlar bilan tapillatishni taklif qilish; 

boladan u o‘rganib olgan qo‘shiqlarni aytishni iltimos qilib, uning musiqa ohangiga muvofiq oddiy 

harakatlarni bajarishini rag‘batlantirish; 

bolaning rasm chizishini rag‘batlantirish va unga ma’lum joylarda rasm chizish bo‘yicha ko‘rsatma 

berish.