Maktabgacha ta’limga qo‘yiladigan davlat talablari

V bo‘lim. 2 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan bolalarning rivojlanishi 

Mashg‘ulotlar rejasi 

T/r

 

Mashg‘ulot nomi

 

Bir yil davomida

 

haftada

 

bir oyda

 

1-yarim 

yillik

 

2-yarim 

yillik

 

jami

 

1.

 

Atrof muhit bilan tanishtirish

 

0,5

 

2

 

8

 

10

 

18

 

2.

 

Tabiat bilan tanishtirish

 

0,5

 

2

 

8

 

10

 

18

 

3.

 

Aqliy faoliyatni rivojlantirishga qaratilgan o‘yin-

mashqlar (sensor tarbiya)

 

1

 

4

 

16

 

20

 

36

 

4.

 

Nutq o‘stirish

 

1

 

4

 

16

 

20

 

36

 

5.

 

Badiiy adabiyot bilan tanishtirish

 

0,5

 

2

 

8

 

10

 

18

 

6.

 

Rasm

 

1

 

4

 

16

 

20

 

36

 

7.

 

Qurish-yasash

 

1

 

4

 

16

 

20

 

36

 

8.

 

Loy bilan ishlash

 

0,5

 

2

 

8

 

10

 

18

 

9.

 

Jismoniy tarbiya

 

2

 

8

 

32

 

40

 

72

 

10.

 

Musiqa

 

2

 

8

 

32

 

40

 

72

 

 

Jami

 

10

 

40

 

160

 

200

 

360

 

XVI bob. Jismoniy rivojlanish, o‘z-o‘ziga xizmat va gigiyena 

164. 2 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan bolalar uchun mazkur yo‘nalish quyidagilarni o‘z ichiga oladi: 

bolaning  fiziologik  ehtiyojlarini  qondirish  sharoiti,  bolaning  bo‘y  uzunligining  rivojlanishi, 

salomatligini mustahkamlashni ta’minlash, bolalarni ochiq havoda sayr qildirish, jismoniy shug‘ullanishi uchun 

zarur bo‘lgan jihozlar va o‘yinchoqlar bilan ta’minlash; 

sog‘lom turmush tarzini targ‘ib qilish (sog‘lom ovqatlanish, harakat faolligi, kun tartibiga rioya qilish); 

madaniy gigiyena va o‘z-o‘ziga xizmat qilish ko‘nikmalarini namuna qilib ko‘rsatish; 

bolaning salomatligini inobatga olgan holda chiniqtirish chora-tadbirlarini amalga oshirish. 

1-§. Yirik motorikani rivojlantirish 

165.  Quyidagilar  2  yoshdan  3  yoshgacha  bo‘lgan  bolalarda  yirik  motorikani  rivojlantirish  talablari 

hisoblanadi: 

o‘z tanasini boshqarish (muvozanat saqlash) qobiliyatiga ega bo‘lish; 

o‘z tana a’zolarini boshqara olish; 

ma’lum obyektlar bo‘ylab harakatlanish. 

166. Quyidagilar 2 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan bolalarda yirik motorikaning rivojlanish indikatorlari 

hisoblanadi: 

oyoqlarini sudramasdan, eni 15 — 20 sm bo‘lgan yuzada yurish, ilon izi shaklidagi chiziqcha ustidan, 

oyoqlarining  uchida,  polda  emaklab,  cho‘kkalab  yurish,  eni  20  sm  bo‘lgan  yuzada  yurganda  ko‘zga 

ko‘rinadigan mo‘ljallarsiz yo‘nalishni saqlash; 

doira bo‘ylab bir tomonga qarab 30 — 40 soniya davomida yugurish; 

turgan joyda aylanish; 

asta-sekin 80 m gacha yugurish; 

balandligi 25 — 30 sm bo‘lgan arqon ostiga emaklab kelish; 

o‘zining harakatlanish yo‘nalishini o‘zgartirish va yugurish; 

zinadan mustaqil ko‘tarilish va pastga tushish; 

ikki oyog‘ida sakrash, eni 20 — 25 sm bo‘lgan kichik ariqcha, ko‘lmakcha ustidan hatlab o‘tish; 

to‘siqlar ustidan sakrab o‘tish, kichik narsalar ustidan tez yugurib yoki sakrab o‘ta olish; 

ikki oyog‘i bilan velosiped pedallarini aylantira olish. 

---

167. 2 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan bolalar ta’limiga quyidagicha yondashish lozim: 

bolaning harakatlanish tajribasini turli jismoniy mashqlar va harakatli o‘yinlar bilan boyitish; 

katta yoshdagilardan o‘rnak olgan holda harakatlarni to‘g‘ri bajarishga ko‘maklashish; 

bolalarni faol harakatlanishni tashkil qilishning jamoaviy shakllariga jalb qilish; 

bolada tanish harakatlarni oson va erkin, bir maromda, mos ravishda, fazoda yo‘nalishdan adashmay, 

shuningdek muvozanatni saqlagan holda bajara olish ko‘nikmalarini shakllantirish; 

polga to‘lqinlar shaklida tashlab qo‘yilgan arqon ustidan yurib o‘tishni taklif qilish; 

bolaning  ma’lum  obyektlar  bo‘ylab  harakatlanishini  rag‘batlantirish.  Bunda  bola  teparoq  joyga 

chiqishi, emaklab yurishi, sakrashi mumkin; 

bolaning  velosiped  pedallarini  ravon  aylantirishini  rag‘batlantirish  yoki  unga  itarish  kerak  bo‘lgan 

o‘yinchoqlarni berish. 

168.  2  yoshdan  3  yoshgacha  bo‘lgan  bolalarning  xavfsiz  yashashlari  va  harakatlanishlari  uchun 

quyidagilarga rioya qilish lozim: 

bola  jarohatlanishining  turli  shakllari  yuzaga  kelishiga  yo‘l  qo‘ymaydigan  barcha  zaruriy  shart-

sharoitlarni yaratish; 

bola bor joyda derazalarni ochiq qoldirmaslik; 

bola  qum,  suv  va  boshqa  mayda  narsalar  bilan  o‘ynayotganida  ularning  zarrachalari  bolaning 

ko‘zlariga kirib ketishining oldini olish; 

bolaga salomatligini saqlashning elementar qoidalarini (zinadan pastga tushayotganda zinalar ustidan 

sakrab o‘tish lozimligini, qo‘liga o‘tkir qirrali buyumlarni olish mumkin emasligini) o‘rgatishda davom etish.