Халқ таълими ходимлари малакасини ошириш тизимини ислоҳ қилишнинг долзарб

Паст савиядаги маънавий маданият
. Бундай шахслар оддий ахлоқий 
фазилатлардан ҳам мосуво ва жамият маънавий нормаларини менсимайдиган 
кимсалардир.
Ноқис маданият эгалари ахлоқий даража паст бўлиши билан бирга жамоат фикри, 
оила анъаналари ва бошқа шу каби қадриятлар билан боғлиқ маданиятни тез-тез бузиб 
турадиган шахслардир. 
Кўр-кўрона маънавий маданият.
Бу тоифага ахлоқ нормалариини ҳаётий зарурат 
сифатида ички ишонч ва туйғу билан ўзлаштирмасдан, уларни кўр-кўрона қабул 
қилувчилар кирадади. Бундай маънавий маданият соҳиби бўлган кишилар ўқиб-ўрганади, 
назарий жиҳатдан юқори билимга эга бўлади, амалда эса бу билимларни қўлламайди.
Руҳий-пассив маънавий маданиятли шахслар
яхшилик ва ёмонлик, тўғрилик ва 
адолатсизликни ўткир ҳиссиёт билан қабул қилади. Уларда ахлоқий билимлар етарли, 
аммо уларни рўёбга чиқариш учун ирода етишмайди. 
Раззоқов Ш Раҳбарлик санъати.— Т.: “Шарқ”, 1997. 96-б. 

---

53 
Маънавий маданиятнинг юқори чўққисини эгаллаган шахсларда
чуқур билим, 
тафаккур теранлиги, ҳиссиётларни бойлиги ва амалий ҳаракатлар бирлиги намоён бўлади. 
Кўриниб турибдики, маънавий маданиятнинг юқори чўққисига эришган раҳбар 
ходим одоб, хулқ, ахлоқ категорияларини ўзида кўникмага айлантириши лозим. Бу эса 
ўзининг интеллектуал савиясини ҳар томонлама бойитиб боришни тақозо этади. 
Шундагина раҳбар муносиб етакчига айланади.
Абу Наср Форобийнинг таъкидлашича, раҳбарда 12 та туғма сифатлар жам бўлмоғи 
лозим: 
1.
Хушбичимлик.
2.
Фаҳм-фаросатлилик.
3.
Ўткир хотира. 
4.
Идроклилик.
5.
Сўзга чечанлик.
6.
Илмга чанқоқлик. Ҳар бир ишда меъёрни сақлай билиш.
7.
Ҳалолликка муҳаббат ва ёлғонга нафрат.
8.
Олижаноблик.
9.
Бойликка нафрат.
10.
Адолатпарварлик. 
11.
Қатъийлик. 
Эътибор берган бўлсангиз улуғ алломалар ва буюклар келтирган сифатлар бугунги 
кунимизда ҳам раҳбарлик курсисида ўтирган ҳар бир шахснинг бошқарув фаолиятида 
муҳим омиллардан саналади. Шундай экан, мазкур сифатлар бугунги кунда ҳам ўз 
мазмунини йўқотмаган ушбу ибратли тажрибаларига таянмоқ Сиз, хурматли 
раҳбарларимизнинг фаолиятида учраб турадиган муаммоларга ечим ва саволлар учун 
жавоб бўлишлигига ишончимиз комил. Зеро, таълимга бугун тажрибаси ва билими яхши 
фазилатлари билан мужассамлашган раҳбарларни жалб қилиш, ёш авлод тарбияси ва 
маънавий маданиятида муҳим аҳамият касб этиши табиий десак бўлади.