E. H. Eshboyev, Y. M. Fayziyev teri va tanosil kasalliklari

Gidradenit — apokrin ter bezlarining o'tkir yiringli yallig'lani­shi; tillarang stafilokokklar qo'zg'atadi (yun. hydros — ter, aden — bez). Gidradenit qandli diabetga chalinganlarda, jinsiy beziar faoliyati izdan chiqqan kishilarda ko'p uchraydi.

56

Terining anatomiyasidan ma'lumki, apokrin ter bezlari faoli­yati inson balog'atga yetgan davrdan boshlanadi (qizlarda o'g'il bolalarga nisbatan ertaroq). Apokrin ter bezlari ayollarda ko'proq, shuning uchun ham gidradenit ularda ko'proq uchraydi. Yosh o'tgan sayin bu beziar faoliyati so'na boradi, shu tufayli gidradenit keksalarda deyarli kuzatilmaydi.

Klinikasi. Gidradenit yirik ter bezlari joylashgan qoitiqda, ko'proq chov va orqa chiqaruv teshigida, shuningdek, ayollar-ning ko'krak bezlari uchida uchraydi.

Kasailik terining derma yoki gipoderma qismida bosib ko'ril-ganda qo'lga unnaydigan 1—2 ta tugunlar paydo bo'lishi bilan boshlanadi. Tugunlar usti qizarib, og'rib turadi, biro.z qichiydi, tugunlar asta-sekin kattalashadi, ular yong'oqdek, hatto undan ham kattaroq bo'lib ketadi. Zararlangan teri sohasi qizarib, shishib chiqadi, yupqa tortib, bosganda yoki harakatlanganda bezillab og'riydi. Tugunlar bir-biriga qo'shilib ketadi, teri biroz salqib, bilqillab turadi. O'tkir yallig'lanishga xos infiltrat paydo bo'ladi. Bora-bora tugunlar yumshab yoriladi va sarg'imtir-qizg'ish yiring chiqa boshlaydi, gidradenitda nekrotik o'zak paydo bo'lmaydi.

Kasailikni aniqlash mutaxassis uchun qiyinchilik tug'dirmaydi. Gidradenitni furunkul va kollikvativ teri sili bilan taqqoslash kerak. Gidradenitda nekrotiv o'zak bo'lmaydi. Kollikvativ teri sili uzoq surunkali davom etishi, limfatik tugunlar zararlanishi, o'choq-larning teshik-teshik bo'lishi va og'rimasligi bilan farq qiladi.