Azallariga sharhlar

Alisher Navoiy gʻazallariga sharhlar 

Erkin Vohidov, Najmiddin Komilov 

 

54 

library.ziyonet.uz/ 

 

ohangdagi gʻamginlik shunday xulosa chiqarishga asos beradi. Ammo gʻazalning 

goyaviy-badiiy mundarijasi boshqa mulohazalarni oʻrtaga tashlashga ham monelik 

qilmaydi. 

 

Alisher Navoiy gʻazallaridan birida shohga murojaat etib, oʻzni «oʻzdin ulugʻroq shohga 

hojatmand» bilishga chaqirgan. Bu shoh—Alloh. Bizningcha, gazal xotimasida ana shu 

shohdan marhamat kutilayotir. Shoirning ikki dunyoni ham xoshokcha nazarga ilmasligi 

bir zolim podshohning munosabatigagina bogʻlansa, she’rda aksini topgan ilohiy-falsafiy 

mohiyat oʻz-oʻzidan maydalashadi. 

Yugurma rizq uchun, ne yetsa haqdin anglakim, komil, 

Ne kelturgil demish, ne gʻaybdin yetganin qaytormish. 

Navoiy eng mushkul ahvolda ham shu e’tiqodga sodiq qolganligi va Tangridan 

boshqasidan qoʻrqish, shafqat tilashni gumrohlik bilganligi shubhasizdir.