“ ” 2019 yil 5A120101-Adabiyotshunoslik(ingliz adabiyoti)mutaxassislik magistranti Kuliyeva Dilshoda Alijon qizi

 hijron
so‘zi. Bu so‘z deyarli 
Navoiyning har bir g‘azalida uchraydi desak ham bo‘ladi. Lekin uni ingliz tiliga 
separation
deb tarjima qilsak bu to‘g‘ri bo‘larmidi.
Separation-a period of 
time that two or more people spend apart from each other.
114
O‘zbek tilida 
ajralish, ayriliq so‘zlariga to‘g‘ri keladi. Quyidagi misraga e‘tibor beraylik. 
Hijron guli birikmasini tarjimon so‘zma so‘z
the flower of separation 
deb 
tarjima qilinyapti. So‘zma –so‘z olganda bu to‘g‘ri. Ammo
Vasl bargin uzki, men hijron gulin bo‘y etmisham,
112
O‘zbek tilining izohli lug‘ati. II-tomlik. I-tom.Moskva. 1981. 
113
―G‘aroyib us-sig‘ar‖ dostoniga izoh va sharhlar. II-kitob. B. To‘xliyev.15-bet. 
114
Longman English Dictionary. 

---

89 
Mehr tarkin tutki, men mehnat bila xo‘y etmisham.
115
Vasl bargini uzki, (ey ko‘ngil) men hijron gulini hidlayapman va mehru 
muhabbat tarkini tutki men mehnat (bu o‘rinda ranju mashaqqat) bilan 
mashg‘ulman. 
Hey soul tear off the date leaf, I am smelling the flower of separation 
and forget about mercy I am busy with toils.
116
 
Oshiq mashuqaga alamli nido qilib, vasl va mehr so‘zlarini hayolimdan 
ham chiqar, chunki men amalda hijron va ranju mashaqqat bilan mashg‘ulman, 
demoqda. 
The lover is addressing the beloved with sorrow and saying that she 
should remove the words mercy and appointment, because in reality, he is 
suffering from 
separation
and toils. 
117
Demak hijron gulini hidlashi bu oshiqning hijronda azoblanayotganini 
nazarda tutmoqda. G‘azal misrasiga berilgan nasriy bayondan bu ma‘noni 
unchalik ham tushunish oson emas. Uning inglizcha tarjimasida esa umuman 
yo‘q bo‘lib ketayapti. Faqatgina g‘azalga berilgan izoh sharh orqali uning 
o‘zbek va ingliz tilida to‘gri talqin qilishga erishish mumkinligini ko‘rishimiz 
mumkin.
Hazrat Navoiy shu qadar so‘zdan mohirona foydalanib ipga tizganki har 
gal ularni o‘qiganingizda yangi qirralarini topasiz. 
Tasavvuf olami haqida tasavvurga ega bo‘lmagan o‘quvchi esa mana 
shu izohlarsiz uni tushuna olishi dargumon. Hattoki tasavvufiy so‘z va 
iboralardan foydalanmay, so‘zlarni majoziy ma‘noda qo‘llash orqali ham buni 
tasvirlay olayotgan shoirga tahsin aytmay ilojimiz yo‘q.
115
―G‘aroyib us- sig‘ar‖devoni 
116
―G‘aroyib us-sig‘ar‖ dostoniga izoh va sharhlar. II-kitob. B.To‘xliyev 45-bet. 
117
Yuqoridagi asardan.47-bet 

---

90 
Navbatdagi 405-g‘azalda ishlatilgan hijron so‘zining ishlatilishiga 
diqqatimizni qarataylik 
Subhdek xurshid vaslidin agar kulsam ne tong 
Menki, subhi vasl uchun ko‘p shomi hijron yig‘ladim. 
Tong kabi quyoshning vaslidan kulsam, ajablanarli emaski, men vasl 
tongi uchun ko‘p