Hotamova iroda ibrohimovna ingliz

RANG+TANA QISMI=TASHQI KO’RINISHNI IFODALOVCHI SO’Z. Har ikki tilda bu usul produktiv hisoblanadi. Ingliz tilida ushbu modelning asosiy qismini rang tashkil qiladi. Chunki qushlarning rangi va xususiyati bunday qo’shma so’zlar yasalishiga sabab bo’ladi.

Blue–eyed, Black–eyed Black–bearded White–bearded Red–bearded White–handed Red–handed Fair–bearded Red–haired Black–haired Dark–haired
Grey–headed, sochi ko’kka bo’yalgan odam (odatda yoshi kattaroq odamlarga nisbatan ishlatiladi–a grey–headed old woman) .
Yuqoridagi birinchi komponentlarning barchasi rang konseptining kognitiv asosi bo’lib, ikkinchi qismdagi so’zlar tana qismi konspetining kognitiv asosi hisoblanadi. Ikkinchi qismdagi so’zlar qo’shma so’zning ustunroq holati bo’lib, semantik xususiyatiga ko’ra, bunday qo’shma so’zlar qisman asoslangan hisoblanadi. Ya’ni qo’shma so’z tarkiblarining birida hali ham ma’no anglashinib turgan bo’ladi. Demak, ushbu kognitiv modelldagi bitta fenomenadan bitta yangi konsept hosil bo’ldi. Ikkinchi komponent–paydo bo’layotgan yangi qo’shma so’zning asosi hisoblanadi.
O’zbek tilida RANG+TANA QISMI= TASHQI KO’RINISHNI
IFODALOVCHI SO’Z kogntiv modeli xuddi inglizt tilidagidek rang va uning tana qismi xususiyati eng muhim asos hisoblanadi.
Ko’kko’z Qorako’z Qorasoqol Oqsoqol Mallasoch Qorasoch Qoraqosh
Xuddi ingliz tilidagidek inson tashqi ko’rinishini ifodalshga yordam beradigan bunday qo’shma so’zlardagi birinchi tashkiliy qism rang, ikkinchi tarkib esa tana qismi konseptining kognitiv asosi hisoblanadi. Semantik xususiyatiga ko’ra to’liq asoslanmagan bo’lib, ma’no anglashinadigan tarkib hali ham mavjud.

8.