Hotamova iroda ibrohimovna ingliz

TANA QISMI+O’SIMLIK=O’SIMLIK NOMI. Bu kognitiv model o’zbek tiliga xos bo’lib, o’xshashlik asosida vujudga kelgan va semantik nuqtai- nazaridan qisman asoslangan va produktiv bo’lmagan usul hisoblanadi.

Tirnoqgul
Bo’yindorgul
Tirnoq va bo’yin tana qismining gul esa o’simlik konspetining kognitiv asosi bo’lib, yangi o’simlik nomini berdi.

6. 
   SON+TANA QISMI=O’SIMLIK NOMI. Ushbu kognitiv model o’zbek tiliga xos bo’lib, ular raqamlar bilan atalishiga sabab ularning bargi ko’pligidadir. Odatda bunday modelga kiruvchi qo’shma so’zlar bugungi kunga kelib tibbiyot va bilogiya sohalarida ham kam ishlatiladi.
   

Qirqquloq Qirqbo’g’im Mingoyoq
Ushbu qo’shma so’zlarning birinchi komponenti qirq, ming son konspetining kognitiv modeli hisoblansa, ikkinchi qismi tana qismi quloq, qirq, mingoyoq konseptining kognitiv modeli hisoblanadi. Semantik jihatdan bular qisman asoslangan qo’shma so’zlardir.
Inson tashqi ko’rinishi har qanday sohada: ish, o’qish, nutqda… eng muhim xususiyatlardan biri sanaladi. Aynan shu jihatdagi qo’shma so’zlar ingliz va o’zbek tilida stilstik bo’yoqdorlikka ega va eng sermahsuldir. Har ikkala tilda insonning tashqi ko’rinishini ifodalaydigan talaygina qo’shma so’zlar bo’lib, ularning kognitiv xususiyatlarini ochib berish uchun biz kognitiv modellarga yuzlansak.
Eng avvalo, tashqi ko’rinishni ifodalash uchun freym tahliliga yuzlansak: [qarang: jadv. 3.1].

Jadval 3.1 tashqi ko’rinish freymi

Tashqi ko’rinish
Bosh	Tana
Ko’z	Oyoq
Og’iz	Qo’l
Yuz	Bel
Quloq	Qorin

Endi shu bosh va tana slotlaridan kelib chiqadigan sabslotlarni kognitiv modelga asoslangan tahlillarini ko’rsak.

7.