Химмотология

Контанкт вақтининг муддати

Контакт вақти аралаштиришнинг тезлиги ва чўккан гудронни ажратиб олиш шароитига боғлиқ. Агарда аралаштириш муддати жуда узоқ бўлса, гудронни мойда қисман эриб кетиш хавфи бор. Сигими 20-100 т. бўлган аппаратларда аралаштириш вақти 30-70 мин.га боради. Гудронни тиндириш вақти иложи борича қисқа бўлиши керак (4-8 соат агарда чўктиргичлардан фойдаланилганда). Шунинг учун тозалаш ҳароратини муҳитни ёпишқоқлигини ҳисобга олган холда танлаш керак. Гудронни чўкишини тезлатиш учун каогулянтлар қўлланилади: N_аOH ни - 6-9% эритмаси, суюқ шишани эритмаси, совуқ сув. Бу моддаларни мойлар кислота билан аралаштириб бўлгандан сўнг қўшилади.

4.4. Мойларни ишқор билан тозалаш

Мойда сульфат кислоталар, сульфат кислотани қолдиқлари, нефть кислоталари бўлади.Бу маҳсулотлар мой дистиллятларидан 3-10% NaOH эритмаси билан нейтралланиб чиқариб ташланади. Жараённинг ҳарорати 45-50^оС. Мойдаги нордон (жавҳар) маҳсулотлар тузлар ҳосил қилиб ишқор эритмасига ўтади. Ишқорий чиқиндилардан тозалангандан сўнг мойни нефть кислоталарни қолдиқларидан тозалаш учун иссиқ пар конденсати билан ювилади ва ҳаво билан қуритилади. Ишқорни сарфи тозаланадиган мойни 0,2-1,5% (масс) ни ташкил қилади. Бунда 2-5% масс мой йўқотилади.

Юқори ёпишқоқ дистиллят ва қолдиқ мойлар учун ишқор билан тозалаш усулини қўллаш мумкин эмас, чунки барқарор эмулясия ҳосил бўлади. Нордон ёпишқоқ мойлар оқартирувчи тупроқлар билан тозаланади. Ишқор билан тозалаш жараёни узлуксиз ва узлукли бўлиши мумкин.
Узлукли жараён ишқорий аралаштиргичда олиб борилади. Кислотали аралаштиргичдан фарқли ишқорий аралаштиргични ички қисми коррозияга қарши ҳимояланган бўлиб, винипласт ёки диабаз плиталари билан қопланган, чунки мойдаги кислотали муҳит коррозияга олиб келади.
Узлуксиз жараён 0,6-1,0 МПа босимида олиб борилади. Узлуксиз жараённи узлукли жараёндан афзаллиги 1) мой яхши тиндирилади, 2) мойни исроф бўлиши камаяди.