Hayvonlar patofiziologiyasi fani va uning rivojlanish tarixi

Qon patofizologiyasi


Reja:
1. Umumiy qon miqdorining o‘zgarishi.
2. Normovolemiya, Gipervolemiya (pletora), gipovolemiya (oligemiya), ularning turlari va hosil bo‘lish mexanizmi. Qon quyish usullari. Gemotransfuzion shok.


Asosiy adabiyotlar:
1. Xaitov R.X., Eshimov D.E. “Hayvonlar patologik fiziologiyasi” Darslik Toshkent, “Ilim Ziyo” 2013 yil.
2. M.Donald., James F. “Pathologic basis of veterinary disese” Humana Press; 2011 edition.
3. С.И.Лютинский. Патологическая физиология селскохозяйственних животних. Mосква, Kolos, 2001 god.
Qo‘shimcha adabiyotlar
1. D.E.Eshimov., R.F.Ro‘ziqulov. “Hayvonlar fiziologiyasi va patofiziologiyasi fanidan amaliy - laboratoriya mashg‘ulotlari”. O‘quv qo‘llanma. Toshkent. Tafakkur bo‘stoni - 2011 yil.


Internet ma’lumotlari:
www. Ziyo.net.uz.
email: zooveterinar @mail.ru
email:[e-mail]
email: [e-mail]
email: [e-mail]


TAYANCH IBORALAR:
Qon, to‘qimalar oralig‘i suyuqligi, limfa, termoregulyasiya, transport, korrelyasiya, fizika-ximiyaviy muhit, qon deposi, gipervolimiya, gipovoli, antikogulyantlar, mikroelementlar, makroelementlar, giproteinemiya, giperprotenemiya, azetemiya, giperglikemiya, lipemiya, gipoglikemiya, medgemoglobulinemiya, ETCH, atsedoz, alkoloz. Gipervolimiya, gipovolimiya, oddiy, polsitimik, oligositimik, pletora, gidremiya, angidremiya, qon quyish, agglyutinin, agglyutinogen, Landtshteyner, Yanskiy, Bogomoets, gemmotranssion shok, gemopoez, eritropoez, rezistentlik, gemoliz, animiya, polistimiya, mieloplast, lekoformula, leykotsitoz, leykopimiya, leykoz, trombotsit.

Qon tuqima oraliq suyuqligi va limfa birgalikda organizmni ichki muxitini tashkil kiladi. Qon orqali to‘qimalarga kislorod va oziqa moddalar, ayirish organlariga esa almashinish jarayonining oxirgi mahsulotlari etkazib beriladi.
1.Oddiy bir xujayrali xayvonlarda kon yuk bulib ozika moddalarni xujayra pusti orkali oladi keraksiz moddalarni xam xujayra pusti orkali tashkariga chikaradi.
2.Past tarakkiy etgan xayvonlar tomirlari ichida oksil va azotli moddalar xarakatlanib turadi.
3.Hayvonat olamining rivojlanishi bilan gemolimfa paydo bulib gemolimfada anorganik va organik moddalar kup bulib unda oksillar va kislorodni biriktirib toshiydigan pigmentlar buladi.Bu pigmentlar konga kizgish rang beradi.
4.Issik konli xayvonlar organizmida tarkibi murakkab va benixoya muxim vazifalarni bajaruvchi o’ziga xos xossa xususiyatlarga ega bulgan suyuk tukima kon paydo bulgan.Qonning organizmdagi axamiyati bajaradigan vazifasiga boglikdir. Qon organizmda trasport. termoregulyasiya. xujayra va tukimalar uchun fiziko-kimyoviy muxiti himoya va korrelyasiya ya’ni nerv-gumoral jarayonlarini muvofiqlashtirishda o‘ta muhim ahamiyatga ega. Shuning uchun ham, qon tarkibidagi uzgar ishlar organizmning barcha funksiyalariga juda katta ta’sir ko‘rsatadi.
Qonni hosil bo‘lishi to‘g‘risida bir qancha nazariyalar bo‘lib, ulardan A.A.Maksimovning unitar nazariyasi qon hosil bulishini gemotsitoblastlarda-qonning ona xujayralarida hosil bo‘ladi deb tushuntirsa keyinchalik duolistik nazariya tarafdorlari Erlix monotsitdar kumikda mieloblastlarda xosil buladi deb tushintiradi.