Halimova Muhabbat Rahim qizi stereometriya masalalarni yechishda koordinatalar metodidan foydalanish

ll BOB. BA’ZI STEREOMETRIYA MASALALARNI YECHISHDA KOORDINATALAR METODI

2.1. Ko’pyoqlar va ularga doir masalalar.

Ikkita yarim tekislikdan va ularni chegaralab turgan umumiy to’g’ri chiziqdan tashkil topgan figura ikki yoqli burchak deyiladi.

2.1.1-chizma.(Ikkiyoqli burchak)

Yarim tekisliklar ikki yoqli burchakning yoqlari, ularni chegaralovchi to’g’ri chiziq esa ikki yoqli burchakning qirrasi deyiladi.

Ikki yoqli burchakning qirrasiga perpendicular tekislikuning yoqlarini ikkita yarim to’g’ri chiziqlar bo’yicha kesib o’tadi. Bu yarim to’g’ri chiziqlar tashkil etgan burchak ikki yoqli burchakning chiziqli burchagi deyiladi. Ikki yoqli burchakning o’lchovi uchun unga mos chiziqli burchakning o’lchovi qabul qilinadi. Ikki yoqli burchakning hamma chiziqli burchaklari parallel ko’chirish natijasida ustma – ust tushadi, demak, ular teng. Shuning uchun ikki yoqli burchakning o’lchovi chiziqli burchakning tanlanib olinishiga bog’liq emas.

Uchta yassi va burchakdan tashkil topgan figura uch yoqli burchak deyiladi.

2.1.2-chizma. (Uchyoq)

Bu yassi burchaklar uch yoqli burchakning yoqlari, ularning tomonlari esa uch yoqli burchakning qirralari deyiladi. Yassi burchaklarning umumiy uchi uch yoqli burchakning yoqlaridan tashkil topgan ikki yoqli burchaklar uch yoqli burchakning ikki yoqli burchaklari deyiladi.

Shunga o’xshash ko’pyoqli burchak haqidagi tushuncha ham yassi burchaklardan tuzilgan figura sifatida ta’riflanadi. Ko’p yoqli burchak uchun yoqlar, qirralar va ikki yoqli burchaklar tushunchasi xuddi uch yoqli burchakdagidek ta’riflanadi.