|
БОБУРНОМЛ
уш бу тўпо л о нл ар чогида Санбални буш
кўриб, келиб уни қ а м а л қилибди.
Ҳ индубек, К аттаб ек ва илгорга (олд
қ ўш и н г а) т а й и н л а н г а н л а р А ҳ ар кечиги-
га келиб, сувдан ўта б о ш лайдилар. Ма-
л и к Қосим Бобо Қ а ш қ а н и а к а -у к а л а р и
б ил ан бирга о л д и н г а ю б орад илар. Ма-
л и к Қосим сувни кечиб ўтган юз-юз эл-
л и к к и ш и с и ва б иродарлари билан ил-
дам юриб, п еш и н намози пайти Санбал-
га етиб боради. Бибан ҳам қ ў ш и н тор-
тиб, ўрдусидан ч и қ ад и . М алик қосим тез
бориб, қўргон ни ай ланиб ўтади ва ж ан-
гни бош лаб юборади. Бибан қ а р ш и л и к
к ў р с а т о л м а й қ о ч а д и . Ж а н г ч и л а р и м и з
бир туда к и ш и с и н и н г бош ини кесиб, бир
нечта ф ил , ж у д а кўп отлари ва бош қа
ў л ж а л а р н и қў л га кири тад и.
Э р та си т о н г д а и л ғ о р б е к л а р и ҳ ам
етиб боради. Қосим Санбалий келиб улар
билан к у р и ш ад и , л ек и н қў р ғо н ни улар-
га т о п ш и р и ш ху ш к ел м ай ди ва ҳий ла-
лар қ и л ад и .
Б и р к у н и Ш а й х Г у р а н , Ҳ и н д у б е к
у лар билан сўзлаш иб, бир баҳона топиб,
Қ о си м С а н б а л и й н и бу б е к л а р о л д и г а
олиб к ел ад и ва б изнинг о д ам л ар и м и зн и
Санбал қўр ғо н и га ки р и т ад и . Қосим Сан-
б ал и й н и н г ю ки ва о д ам л ар ин и соғ-сало-
мат қўргондан ч иқар и б ю борадилар.
Б а й а н а г а Қ а л а н д а р п и ёд ан и ж ў н а -
тиб, Н и зо м х о н га в аъ д а ва т аҳ д и д
би-
л а н ф а р м о н л а р ю б о р и л д и . М а н а бу
қ и т ъ а бадиҳа қ и л и б , ёзиб юборилди:
Бо турк ситеза м акув, эй мири Байана,
Чолокию мардова турк аёваст.
Гар з у д ваёию васиҳат в а к ун и гўш ,
Овжоки аёнаст чи ҳожат ба баёнаст.
(М азмуни:
Эй Баяна мири, турк билан
ўйнашма, туркнинг эп чи лли ги ва мардлиги
ҳаммага аён. А га р тез к е л и б насиҳатни
цулоцқа олмасанг, аён бўлган га пни баён
ци ли ш н и н г нима ҳожати бор.)
Б ай ан а қўрғони Ҳ индустоннинг маш-
ҳур қ а л ъ а л а р и д а н д и р . Б у ақ л с и з паст-
к а ш одам ча қ а л ъ а н и н г м у стаҳ к ам л и ги -
га иш ониб, ж и ғ и л д о н и г а си ғад и ган и д ан
ҳам к ў п р о қ н а р с а л а р сўраб юборибди.
Ундан кел ган к и ш и г а я х ш и жавоб қил-
ганим йўқ. Қ ал ъ ан и эгал л аш учун қурол-
яроғ т ай ё р л а ш га м аш ғу л бўлдик.
Б о б о қ у л и б е к М у ҳ а м м а д З а й т у н г а
в аъда ва таҳдид ф ар м о н л а р и юборилди.
У ҳам у з р л ар айтиб, турли а й ё р л и к л ар -
ни ў й л ай бош лади.
К оф ир Р аан а Сангаа Кобулда экани-
мизда х а й р и х о ҳ л и к билан элчи юборган
ва биз ш ундай к е л и ш и б олган эдик: агар
подш оҳ (я ъ н и , мен) у т ар аф д ан Д еҳ л и
ви л о я т и г а борсам, Р аан а С ангаа бу та-
рафдан Огра устига ю р и ш и к ер ак .
Мен И броҳим ни енгдим ва Д еҳ л и н и
ҳам, Ограни ҳам қ ў л г а к и р и т д и м . Аммо
ш у п а й т гач а бу ко ф и р д ан ч и қ и б кети-
ш и учун бирор ҳ а р а к а т к ў р и н м а д и . Ан-
ча в а қ т ў тгани д ан к ей и н К ундар деган
қў р ғо н ни қ а м а л қ и л д и . М ак ан н и н г Ҳа-
сан исм ли ўғли ўш а ерда эди. Ҳ асан Ма-
к а н д а н бир неча м ар та о д ам лар к елди,
аммо М ак ан н и н г ўзи ҳ ал и ҳам к ў рин га-
ни й ў қ . Бу атрофдаги И т а ъ в а , Д ўлпур,
Г в а л и й а р , Б а й а н а ҳ а л и г а ч а қ ў л и м г а
ў тм аганди. Ш а р қ томонда аф го н л ар қар-
ш и л и к к ў р сат и б , с а р к а ш л и к қ и л а р д и -
лар. Қ а н н ў ж д а н Огра том онга и к к и -у ч
м ан зи л нарида л а ш к а р тўплаб ў тирган
эдилар. Я қ и н -атр о ф ерлардан ҳануз хо-
т и р ж а м эм ас э д и к . Ш у боис Ҳ а с а н г а
к ў м а к бериш учун одам а ж р а т о л м а д и к .
И к к и -у ч ойдан кей и н Ҳ асан чорасиз
қ о л и б , К у н д а р қ ў р ғ о н и н и т о п ш и р д и .
Р ап р и й д аги Ҳ усайн хон қ ў р қ и б , Р ап р и й -
ни таш лаб қочиб кетди. Р а п р и й М уҳам-
мад А ли ж а н г - ж а н г г а берилди. И таъва-
даги Қ у тб х о нга бир неча бор ваъ д а ва
т а ҳ д и д
б и л а н ф а р м о н л а р ю б о р и л д и .
А м мо у на бизн и к ў р и ш н и истади, на
И та ъ в а н и таш лаб кетди.
М а ҳ д и й Х о ж а г а м а р ҳ а м а т қ и л и б
И т а ъ в а н и б е р д и м , М у ҳ а м м а д С у л т о н
мирзо, Султон М уҳам м ад дўлдой, Муҳам-
мад А ли ж а н г - ж а н г , А бду л ази з м ирохўр
б о ш л и қ б е к л а р ва хос а м а л д о р л а р д а н
ан час и к ў м а к к а И т а ъ в а г а ж ў н а т и л д и .
Қ а н н ў ж Султон М уҳам м ад д ў лдой га бе-
р и л д и . Ф е р у з х о н , М а ҳ м у д х о н , Ш а й х
Б о язи д ва Қози Ж и й а каби б о ш ли қ л ар -
га ҳ у рм ат к ў р сат и л и б , Пураб томонда-
ги в и л о я т л а р д а н б ер и л га н эди, у л а р га
ҳам И та ъ в а га ж ў н аб к ет и ш бую рилди.
М уҳам м ад Зай т у н Д ўл пу рд а ўтирган-
ди, т у р л и ҳ и й л а л а р қ и л и б , к е л и ш г а шо-
ш и л м а с д и . Д ў л п у р н и м а р ҳ а м а т қ и л и б
www.ziyouz.com kutubxonasi
Do'stlaringiz bilan baham: |
