Халқаро туризм

Турагентлар.
Туризм 
секторида 
туристик 
маҳсулотларни 
истеъмолчиларга етказиш воситачилар фаолиятида асосий муҳим бўғин бўлиб 
турагентлар ҳисобланади. Улар орқали туристик сафарларнинг каттагина 
қисмини сотиш амалга оширилади. Бу энг аввало хорижга сотишда қўл келади. 
Амалиёт шуни кўрсатадики, қизиқарли саёҳат маршрутини ўйлаб топиш 
ва ишлаб чиқиш осон, истеъмолчи топиш эса қийинроқ. Ўхшаш таклифлар 
билан тўлиб-тошган бозор шароитида ўткир рақобат кураши ва аҳолининг 
харид қобилияти чеклангани турагентлар зиммасига оғир вазифа – мижозни 
жалб этиш ва айнан шу сафарга кундиришдир. Сўнгра унинг билан шартнома 
тузиш, пул олиш, паспорт, виза, билет расмийлаштириш, ваучер бериш, 
сафарга жўнатиш, унга соғ-саломат қайтишини таъминлаш, охирида ундан 
эҳтимол миннатдорчилик эшитиш юкланган. 
Амалга ошириладиган операцилар характерига кўра, турагентлар чакана 
савдогарлар ҳисобланишади. Классик турагент ўзининг хусусий туристик 
масҳулотларини яратмайди., балки уни олиб сотиш билан шуғулланади. У 
охирги истеъмолчига хизмат кўрсатади. Туристлар унинг учун шахсий 
нотижорий фойланувчилардир. 

---

230 
Турагентлар икки бош вазифани бажаришади. БТТ нинг белгилаб 
қўйганига кўра, улар фаолиятининг асосий йўналишлари ахборот хизматлари 
кўрсатишдан иборат. Фақат 48 % мижозларгина қаерга сафар қилишни 
хоҳлашларини билишади, 30 % бу ҳақда ғира-шира тасаввурга эга, 17 % эса 
умуман ҳеч қандай тушунчага эга эмас. Турагентлар потенциал харидорларни 
туристик районлар, транспорт ҳаракати жадвали, жойлашиш вариантлари, 
амалдаги нархлар билан таништиради ва саёҳатга сарфланадиган тахминий 
харажатларни аниқлашга кўмаклашдилар. Мижоз билан юзма-юз ишлаш, 
суҳбатлар ва маслаҳатлар, шунингдек справочник материалларини йиғиш ва 
ишлаб чиқиш жуда меҳнат талаб иш ва барча сарфланадиган вақтнинг ярими ва 
кўпроғини эгаллайди. Бу улуш айниқса турагентлар томонидан дам олиш учун 
қиммат сафарларни сотишда ортади. 
Турагентнинг иккинчи функцияси-ташувчилар, умумий овқатланиш 
объектлари, жойлашиш воситалари ва туризм индустрияси бошқа корхоналари 
кўрсатадиган туристик хизматларни сотиш ҳисобланади. Улар ўзи ичига ҳар 
хил воситачилик операцияларини олади. Турагентлар ҳамма кўринишдаги 
транспортларга билетлар сотади. Отелларда жой банд қиладилар ва жойлашиш 
бошқа базаларини топадилар. Автомобилларни ижарага берадилар, 
экскурсиялар буюради, чиқиш ҳужжатларини расмийлаштиради. Туристларни 
суғурталайдилар, валюта алмаштириб беради, дисконт карточкалар тарқатади, 
туристик адабиётлар ва сувинерлар сотади, фотоплёнкани ишлаб беришади ва 
ҳ.к. Айрим туристик хизматлардан ташқари, турагент сафарларга тўлиқ 
комплекс пакетларни сотадилар. Санаб ўтилган операциялар ичида 
авиабилетлар сотишни алоҳида эътиборга олиш зарур (чизма 4).