Халқ таълими ходимлари малакасини ошириш тизимини ислоҳ қилишнинг долзарб

 
 
МАЛАКА ОШИРИШ СОҲАСИДА И-ТАЪЛИМНИ РИВОЖЛАНТИРИШ 
МОДЕЛИ 
 
Д.А.Хидоятова- 
ААвлоний ХТТРМХҚТМОИ доценти, п.ф.ф.д. 
 
Аннотация: Мазкур мақолада таълимдаги пандемия натижасидаги ислоҳотлар 
таҳлил қилинган. И-таълим соҳаси юзасидан 2019 йилда амалга оширилган айрим 
статистик маълумотлар elearningindustry.com сайти орқали ўрганилган. И ривожланган 
давлатлар мисолида И-таълимни малака ошириш соҳасига оммалаштириш бўйича лойиҳа 
модели тақдим этилган. 
Калит сўзлар: И-таълим, статистик маълумотлар, лойиҳа модели. 
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 19 мартдаги « Коронавирус 
пандемияси ва глобал инқироз ҳолатларининг иқтисодиёт тармоқларига салбий таъсирини 
юмшатиш бўйича биринчи навбатдаги чора-тадбирлар тўғрисида» ПФ-5969-сон 
Фармони, Халқ таълими вазирининг « Ўзбекистон Республикасига коронавирусининг 
кириб келиши ва тарқалишини олдини олиш юзасидан чора-тадбирлар дастурини 
тайёрлаш бўйича республика махсус комиссиясининг 2020 йил 15 мартдаги йиғилиш 
баёни ижроси тўғрисида» 2020 йил 17 мартдаги 82-сон буйруғи асосида таълим 
жараёнида сезиларли даражадаги ислоҳотлар кириб келди. Булар, 
-
телевидения 
орқали 
МДҲ 
давлатлари 
орасида 
биринчилардан 
бўлиб 
видеодарсларни ташкил этилиши,
-
таълим жараёнининг онлайн баҳолаш тизимини такомиллашиши, 
-
ота-оналарни фарзандлар таълимига фаол жалб этилиши, 
-
ўқитувчиларни 
ахборот 
коммуникация 
технологияларидан 
фойдаланиш 
кўникмаларини сезиларли даражада ошиши, 
-
педагогларни онлайн малака оширишлари учун белгиланган модулларга 
асосланган видеодарсларни базасининг яратилиши, 
-
педагог ва раҳбар ходимларни жойлардан туриб онлайн тест синовларидан 
ўтишларини такшил этишлари каби бир қанча инновацион жараёнлар жадаллик билан 
кириб келди.

---

185 
Ҳар бир қийинчилик албатта бир тажрибани ўргатиши аниқ бўлганидек, бу 
пандемия Ўзбекистон Республикасида таълим соҳасида туб бурилишни амалга оширишга 
ва йиллар давомида амалга оширилиши мумкин бўлган жараённи тезлаштирилишига 
ёрдам берди. 
Бу ислоҳотлар педагог ва раҳбар, мутахассис ходимларнинг малакасини ошириш 
жараёнини сергакликка ва таълимда намуна кўрсата олишлари учун улкан вазифаларни 
олдига қуйди. Жумладан,
-
ўқитувчиларга видеодарсларни сифатли тайёрлашга ўргатиш; 
-
онлайн дарсларни ташкил эта олиш интернет дастурларини тақдим этиш; 
-
онлайн дарсларда фойдаланиладиган самарали методикаларни ишлаб чиқиш; 
-
аудиторияни онлайн тарзда жалб эта олишнинг психологик йўлларини бериш; 
-
талабга мос мавзуларни ишлаб чиқиш; 
-
Интернет тармоғи орқали даромад топиш йўлларини ўргатиш; 
-
малака ошириш жараёнида юқоридаги вазифаларни чуқур ўрганиш ва уларни 
мавзулар сифатида машғулотларга олиб кириш каби вазифаларни қўймоқда (1- расм). 
Бу эса малака оширишда Интернет орқали таълим (келгусида И-таълим деб 
юритилади) соҳасини ривожланишини талаб этади. Масофавий ўқитиш билан И-таълимни 
фарқи нимада? Масофавий ўқитиш - бу ўқитувчи ва тингловчи масофавий равишда 
ахборот технологияларидан фойдаланган ҳолда ўзаро ҳамкорлик қиладиган таълим шакли 
бўлиб масофадан ўқитиш жараёнида тингловчи ишлаб чиқилган дастур бўйича мустақил 
равишда шуғулланади, вебинар ёзувларини кўриб чиқади, муаммоларни ҳал қилади, 
ўқитувчидан онлайн суҳбатида маслаҳат беради ва вақти-вақти билан уни текшириш учун 
топширади. И-таълим - бу «ҳозир ва шу он» тамойилида компьютерга ёки Интернетга 
уланган бошқа восита ёрдамида билим ва кўникмаларни эгаллаш.