H. T. Avezov, sh sh. Xudoyberdiyev

Adabiyotlar

1Axmedov K.S., Raximov X.R. Kolloid ximiya. – Toshkent.- O’zbekiston. – 1992. 130-141 betlar.

2. Фридрихсберг Д. А. Курс коллоидной химии. – Л.: - Химия. – 1984. – с. 228-240.

XIV-ma’ruza

YUQORI MOLEKULYAR MODDALARNING ERITMALARI

Reja

1. 
   Yuqori molekulyar moddalar eritmalari haqidagi ta’limot.
   
2. 
   Yuqori molekulyar birikmalar.
   
3. 
   Polimerlarning xossalari va agregat holatlari.
   
4. 
   Polimer tarkibidagi makromolekulalar.
   
5. 
   Polimerlarning erishi.
   

Molekulalari tarkibida o’zaro kovalent bog’lanishlar orqali birikkan yuz, ming va o’n minglarcha atomlar bo’ladigan birikmalar yuqori molekulyar birikmalar deb ataladi.

Tekshirishlar ko’rsatishicha, polimerlarning eritmalari, umuman barcha liozollar kabi, haqiqiy mikrogeterogen sistemalar bilan haqiqiy eritmalar o’rtasidagi holatni egallaydi. Yuqori molekulyar moddalar eritmalarining liofob kolloid sistemalardan asosiy farqi shundaki, ular xuddi quyi molekulyar modda eritmalari kabi, termodinamik jihatdan barqaror bo’ladi. Shunga muvofiq, yuqori molekulyar moddalarning eritmalarida haqiqiy muvozanat qaror topa oladi. Biroq bu muvozanat asta-sekin qaror topadi. Bu jihatdan yuqori molekulyar moddalarning eritmalaridan farq qiladi.

Yuqori molekulyar moddalar eritmalari uchun fazalar qoidasini tadbiq etish mumkin. Buni Galeoti, Zerensen, Mak-Ben va boshqa olimlar oqsil moddalar eritmalari uchun fazalar qoidasi o’z kuchini saqlab qolishni tajribada isbot etdilar. V.A.Kargin va uning shogirdlari fazalar qoidasi yuqori molekulyar modda eritmalari uchun qo’llanilishi va bu eritmalarning chin eritmalar deb qaralishi mumkinligini juda ko’p misollarda ko’rsatdilar.