To’lov talabnomasida quyidagi rekvizitlar ko’rsatilishi lozim To’lov talabnomaning nomi va raqami
To’lov talabnomaning to’ldirilgan sana, ya’ni kun, oy va yil
Mablag’larni oluvchi korxona nomi, unga xizmat ko’rsatuvchi bank nomi va kodi
to’lovchining hisobvaraq raqami va identifikatsiya kodi
mablag’ oluvchining hisobvaraq raqami
to’lovlarning summasi raqam va yozuvlarda ko’rsatiladi
to’lovchining nomi, to’lovchi bankining nomi va kodi to’lovning maqsadi
Mablag’larni oluvchi bir operatsiya uchun talabnomani takroran taqdim etish huquqiga ega emas.
Talabnoma reestr bilan birga mablag’larni oluvchi tomonidan unga xizmat ko’rsatuvchi bankka taqdim etiladi.
Bunda reestr 7-ilovada qo’rsatilgan shaklga muvofiq, ikki nusxada tuziladi. Reestrning birinchi nusxasi korxona (tashkilot)ning rahbari va bosh buxgalteri tomonidan imzolanib, muhr izi bilan tasdiqlangan bo’lishi shart.
Reestrning birinchi nusxasi qabul qilingan sana ko’rsatilgan holda, buxgalterning imzosi va unga biriktirilgan bank tamg’asi bilan tasdiqlanib, mablag’lar oluvchining bankida qoldiriladi.
Reestrning ikkinchi nusxasi qabul qilingan sana, buxgalterning imzosi va unga biriktirilgan bank tamg’asi bilan tasdiqlanib, mablag’larni oluvchiga qaytarib beriladi.
To’lov talabnomalari 2 yoki 3 nusxada to’ldiriladi. Agar maxsulot etkazib beruvchi va to’lovchi tomonlarga bitta bank bo’limi xizmat ko’rsatsa talabnoma 3 nusxada taqdim etiladi. Bu xolda to’lov talabnomalarning har bir nusxalari quyidagicha ishlatiladi:
-birinchi nusxa to’lovlar amalga oshirilgadan keyin bank mas’ul ijrochisi tomonidan imzo, to’lovi amalga oshirilgan sana, bankning to’rtburchak muxr izi tushirilgan va qabul qilish sanasi ko’rsatilgan holda kunlik hujjatlar yig’masiga tikiladi;
-ikkinchi nusxasi to’lovni oluvchining hisobvarag’iga ilova sifatida mas’ul ijrochi tomonidan imzo, to’lov amalga oshirilgan sana, bankning to’rtburchak muhr izi ko’yilgan va qabul qilingan sana ko’rsatilgan holda beriladi;
-uchinchi nusxa qabul qilish sanasi, to’lovni amalga oshirish sanasi, mas’ul ijrochining imzosi va bank to’rtburchak muhr izi qo’yilgan holda to’lovchiga uning hisobvarag’idan ko’chirma bilan birgalikda beriladi.
Agar to’lovchi va maxsulot etkazib beruvchi bir xudud ichidagi yoki turli xududlarda joylashgan turli bank bo’limlari xizmatidan foydalansalar, bu holda to’lov talabnomalari 2 nusxada bankka taqdim etiiladi. Ularning xar ikkala nusxalari pochta aloqasi yoki kurerlar orqali to’lovchi bankiga jo’natiladi.
Maxsulot oluvchi bankida to’lov talabnomasini to’lash bo’yicha operatsiyalar quyidagicha amalga oshiriladi:
To’lovchi korxona bankiga maxsulot etkazib beruvchi korxona bankidan birinchi va ikkinchi nusxa to’lov talabnomasi pochta aloqasi yoki kurerlar orqali kelib tushadi. To’lov talabnomalari tomonlar o’rtasida tuzilgan shartnomaga asosan aktseptlash tartibida yoki aktseptlamasdan to’lanishi mumkin. Bank tomonidan talabnomalarni aktseptlash uchun:
a) bir shaxar ichida joylashgan mijozlar uchun - 3 ish kuni
b) boshqa shaxarlarda joylashgan mijozlar uchun – 5 ish kuni
v) to’lovchining asosli iltimosiga ko’ra 10 kungacha muxlat beriladi.
Aktseptlash tartibida to’lanadigan talabnomalarning birinchi nusxasi to’lovchi ogoxlantirilgandan so’ng to’lov uchun aktseptlashni kutayotgan hisob-kitob hujjatlari kartotekasiga joylashtiriladi. Bu kartoteka bankda 1-kartoteka deb yuritiladi. Talabnomaning ikkinchi nusxasi tovar-transport hujjatlari bilan birga keyingi ish kunidan kechiktirilmasdan hujjatni aktseptlash uchun qabul qilingan sana ko’rsatilgan xolda va to’lov to’g’risida ma’lumot sifatida to’lovchiga beriladi
1. Maxsulot jo’natuvchi korxona bilan maxsulot oluvchi korxona o’rtasida xo’jalik shartnomasi tuziladi.
2. Maxsulot jo’natuvchi korxona maxsulot oluvchi korxonaga tovar jo’natadi.
3. Maxsulot jo’natuvchi korxona o’ziga xizmat ko’rsatuvchi bank bo’limiga to’lov talabnomasi va tovar-trasport hujjatlarini taqdim qiladi.
4. Maxsulot jo’natuvchi korxona banki maxsulot oluvchi korxona bankiga pochta yoki kurerlar orqali hujjatlarni jo’natadi.
5. Maxsulot oluvchi korxona banki kelib tushgan to’lov talabnomasini aktseptlash uchun maxsulot oluvchi korxonaga beradi.
6. Korxona o’z bankiga aktseptlangan talabnomani taqdim etadi.
7. Maxsulot oluvchi korxona banki talabnomada ko’rsatilgan summani to’lovchi korxona hisobvarag’idan chegirib, talabnoma bo’yicha to’lovni amalga oshiradi.
8. Maxsulot oluvchi korxona banki Hisob Markaziga to’langan elektron to’lov talabnomasini modem orqali jo’natadi.
9. Hisob Markazi elektron to’lov tizimi orqali to’langan talabnomani maxsulot sotuvchi korxona bankiga o’tkazadi. (Hisob Markazida bo’ladigan operatsiyalar boshqa mavzuda batafsil ko’rilishi sababli u erda Hisob Markazida bajariladigan ishlar batafsil yoritilmadi.)
10. Maxsulot sotuvchi korxona banki talabnoma summasini maxsulot sotuvchi korxonaning hisobvarag’iga o’tkazadi.
11. To’lovning kelib tushganligini xabar qilish uchun kompyuterda chiqarilagn elektron to’lov talabnomasining ikkinchi nusxasini hisobvaraqdan ko’chirma bilan birgalikda maxsulot sotuvchi korxonaga topshiradi.