Gulist on davlat universit eti ijtim oiy-iqti sodi yfakul te t tarix kafe drasi

 

XULOSA  

 

Bitiruv  malakaviy  is hi  yuzas idan  quyidagi  xulosalarga kelindi:  

Hunarmandchilikning bir bo’ lagi  bo’ lgan kulolchilik  tarixi  ana s hu 

hunarmandchilikning 

paydo 

bo’lis hidan 

to 

hozirgi 

zamo n 

bosqichigacha  bo’ lgan  davr  kulochilik  taraqqiyotini  o’ rganadi,  s hu 

davr  mobaynida  yas hab  ijod  etgan  va  ijod  qilayotgan    kulollar  hayoti 

va  ijodiy  faoliyati  bilan  tanis hadi,   ularning  asarlarini  tahlil  e tadi,  

taqqos laydi.  

Kulolchilik  bilan  dunyodagi  barcha  xalqlar  s hug’ ullanadi.  Ular 

o’ziga  xos  to monlari  bilan  bir-biridan  farq  qiladi.  O’zbek  kulolchiligi 

uzoq  tarixga,  ajoyib  an’analar,  s hakl,  maz mun,  ijodiy  jarayon  va 

o’ziga  xos  us lubga  ega.  Sopol  buyumla ri  sodda  bo’ lsada,  uning 

ko’rinis hi 

qis mlarning 

aniqligi, 

mutanos ibligi 

saqlanis hi,  

naqs hlarining  badiiy  joylas his hi,   shakl  va  mazmuninig  birligi,  

uyg’ unligi  o’zbek kulollarining jahonga tanitib kelmokda.  

---

51 

 

Kas bida  kulolchilik  rivoj  topgan  bo’ lib,  kulol  bu  e rning  dastlabki 

hunarmandi,  asos iy  kis his i  sanalgan,  uning  dastgohida  sayqal  topga n 

idis hlar  bu  erdan  o’tgan  karvonning  nazariga  tus hgan  va  unga  yo’ lda 

asqotgan  Kasbi  kulollari  yasagan  xumlarning  har  biriga  50 -100  litrdan 

suv  ketadi.  

 Farg’ona  vodiys i  xalq  hunar mandlarining  kulolchilik  buyumlari 

yuz  yillar  davo mida  mas hhur  bo’lib  kelgan.  R is hton  va  Quva 

kulolchilik  sanati  maktabi  qatorida  G’urumsaroy  kos iblarining  is hlari 

ha m  s huhrat  qozongan.   Hozirgi  paytda  bu  qis hloq  Na mangan  viloyati 

Pop tumanidagi kulo lchilik  is hi  markazlaridan biri  hisoblanadi.  

Ris htonlik  ustalar  ananaviy  meros ni  astoydil  ezozlas h  bilan  birga 

ancha  dadillik  va  kes qinlik  bilan  buyumlar  s hakllari  talqini  ha mda 

naqs hli  bezaklar  harakteriga  o’zgaris hlar  kiritis hyapti.  Ananaviy 

shakllarni  va  naqs hlarni  izchillik  bilan  to’ laqonli  qilib  qayta  tiklas h 

ananalarga  s o’zs iz  rioya  qilis h  o’rnini  yakka  tartibdagi  ijodiy 

tas habbuskorlik, 

yangicha 

us ul 

va 

naqs hin 

bezaklar 

turlarini 

kengaytiris h egallab bormoqda.  

G’ijduvon  s hahrida  o’ nlab  kulollar  yas ha b  ijod  qilgan.  G’ ijduvon 

shahriga  bos hka  Qars hi,   Shahrisabz,  Sa marqand,   Xiva,  Urganc h 

shaharlardan  kelib  is hlab,  hunar  o’rganganlar  va  malaka  os hirganlar.  

Bu 

erdan 

ko’pgina 

kulolchilik 

is hlarini 

Buxoro, 

Vobkent,  

Kattaqo’rg’on, Nurota, Qars hi s haharlariga o lib borib sotganlar.  

G’ijduvon  milliy  kulolchilik  is hlarini  xalq  us talari  davo m  ettirib 

kelmoqdalar.  Ular  buyumlarni    ranglar  uyg’ unligiga,  s irli  kos hinkor 

gullar  ko’rkamligiga  buys undirilgan    holda  bezaganlar.   Bu  ustalarning 

is hlari  nafaqat  O’zbekis tonda  balki  bos hqa  chet  ellarda  xa m 

mas hhurdir,  ular  mamlakatimiz  va  bos hka  chet  el  ko’rgazmalarining 

domiy qatnas hchis i bo’ lganlar.   

---

52 

 

Kulol,   haykaltaros h  va  me’ morlarning  ijodiy  ha mkorligi  yaxs hi 

samara  bermoqda,  ular  keyingi  yillarda  bir  qancha  ajoyib  san’at 

asarlarni  yaratdilar.