Nazorat savollari
Qiyosiy pedagogika” fanining maqsadi va vazifalari.
“Qiyosiy pedagogika” jamiyatining tuzilishi va uning tashkiliy
vazifalari.
2- ma’ruza: Qiyosiy pedagogikaning nazariy –metodologik asoslari.
Reja:
1.Qiyosiy pedagogikada metodologik yondashuvlar.
2.Melioristik yondashuv, tarixiy-falsafiy yondashuv.
3. Fanlararo yondashuv, ma’lumotli yondashuv, etnomadaniy yondashuv.
Tayanch iboralar: metodologik yondashuv, melioristik yondashuv, tarixiy-falsafiy yondashuv, fanlararo yondashuv, ma’lumotli yondashuv, etnomadaniy yondashuv.
Qiyosiy pedagogikaning metodologik asosi (qiyosiy pedagogikaga umumiy metodologik yondashuvlar)
Kelajagi buyuk davlatni qurayotgan kishining tafakkuri, axloqi yangi iqtisodiy munosabatlarni tiklashga, moddiy ne`matlar ishlab chiqishga astoydil kirishib doimo yonib yashash hissi bilan sug`orilgan bo`lishi lozim. Mana shunday ijobiy xislatlarga boy insonlarni tarbiyalash pedagoglarning vazifasi hisoblanadi.
Qiyosi pedagogika fani O’zbekiston Respublikasi «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi» va «Ta`lim to`g`risida»gi Qonun talablari asosida oliygohlarda bo`lg`usi o’qituvchilarni jahon pedagogikasi, ayniqsa rivojlangan davlatlarda ta`limning o’ziga xos jihatlari haqida ma`lumotlarga ega bo’lish va ta`lim-tarbiyada qotib qolgan va eskirgan o’z dolzarbligini yo’qolib borayotgan ish shakli va uslublaridan xolos etish, ta`limni munosib tarzda yaxshilashda va yangilashda ustuvor fanlardan biri sifatida xizmat qiladi.
Pedagogik taqqoslash fanining maqsadi-bo’lg`usi o’qituvchilarni fanning nazariy metodologik muammolari, taraqqiyot bosqichlari, chet el ta`limi, uning mazmuni, tuzilishi, rivojlanishi, o’ziga xos xususiyatlari, ta`lim-tarbiya orasidagi uzviyliklar, ilg`or g`oyalar va tajribalar xususidagi bilimlar bilan tanishtiradi. Shu orqali ta`lim mazmunini rivojlantirish, uni jahon talablari darajasiga olib chiqish, pirovard natijada yuqori malakali kadrlar tayyorlab, mustaqil Respublikamiz iqtisodiy, ma`naviy qudratini oshirishga xizmat qildirishdan iboratdir.
Tarbiya jamiyat vazifasi bo’lib u faqat ishlab chiqarish munosabatlari ta`sirida emas, balki turli tarixiy davrlarda ilgari surilgan u yoki bu tarbiya nazariyasining g`oyalari ta`sirida aniq shaklga ega bo’ladi.
Jamiyatda tarbiya jarayonida to’plangan tajribani umumlashtirish ehtiyoji tug`ilib, o’sib kelayotgan yosh avlodni hayotga durustroq va rejali tarzda tayyorlash imkonini beradigan maxsus o’quv yurtlarini ochish zaruriyati paydo bo’lishi bilan birga ta`lim nazariyasi ham fan sifatida rivojlanib boshladi.
Pedagogikaning fan sifatida shakllanishi buyuk chex pedagogi Yan Amos Komenskiy nomi bilan bevosita bog`liq. Uning mashhur G`Buyuk didaktikaG` asari pedagogika nazariyasi va amaliyoti sohasida birinchi muhim pedagogik asar hisoblanadi. Pedagogika fanining ob`ekti tarbiyaviy munosabatlar natijasida rivojlanuvchi inson hisoblanadi. Pedagogika-bu insonni qanday qilib tarbiyalash, unga qanday qilib ma`naviy boylikka erishish mumkinligini, ijodiy faol hamda hayotdan zavqlana olishi, jamiyat va tabiat bilan to’g`ri munosabat o’rnata olish haqidagi fan. Pedagogika atamasi qadimgi Yunonistondan kelib chiqqan. Bu erda quldorlar bolalarini maktabgacha kuzatib qo’yadigan, olib boradigan odamlarni pedagog deb atashgan.
Keyinchalik bu atamaning ma`nosi birmuncha o’zgardi. Oldingi bolalar tarbiyasi kattalar tomonidan bevosita mehnat faoliyatida amalga oshirilgan bo’lsa, jamiyat rivojlanib borgan sari tarbiya bilan bilimdon, tajribasi etarli odamlar shug`ullana boshlagan. Mashg`ulotlar tobora tashkiliy shakllarga, ko’rinishlarga ega bo’lib, asta sekin maktablar paydo bo’ldi.
Qiyosiy pedagogika yangi pedagogik qonunlarini ochmaydi, buyuk pedagogika fanlari orttirgan ilmiy tajribalaridan foydalanib, mamlakatlar guruhi asosida hozirgi dunyoda maorif taraqqiyotining eng muhim muammolarini, qonuniyatlari va tendentsiyalarini o’rganadi.
Qiyosiy pedagogika predmetiga nisbatan har xil qarashlar mavjud. Ayrim olimlar qiyosiy pedagogika asosiy ma’rifiy pedagogik hodisalarni hamda ularning turli mamlakatlarda konkret tarixiy sharoitda va o’zaro tadqiq etadi (V.Kanitits va V. Makert) deb hisoblashsa, ayrimlar qiyosiy pedagogika maorif tizimlari hamda turli mamlakatlarda ta’lim-tarbiya muammolarini tushunish va hal qilishdagi o’xshash va farqli tomonlarini ko’rsatib beradi (P.Suxorolskiy) deb ta’rif beradilar. Bir guruh olimlar qiyosiy pedagogika rus milliy ta’lim tizimini takomillashtirish maqsadida turli chet el maktab tizimlarini qiyosiy baholash bilan shug’ullanadi (M.A. Julen, J.Sedler, R.King-Xoll) degan fikrdalar. Ko’rinib turibdiki, qiyosiy pedagogikaning predmeti juda bahslanuvchan mavzudir. Qiyosiy pedagogikaning metodologik asosi falsafadir.
Do'stlaringiz bilan baham: |