Глоссарий atamalar Izoh O’zbek tilida Ingliz tilida Rus tilida

 
Reproduktiv, ishlab chiqaruvchi tafakkur
– bu namuna bo‘yicha tafakkur, ijodkorlik esa
– yangi kashfiyotlar, yangi natijalarga olib boruvchi tafakkur.
Realistik tafakkur
voqelikni to‘g‘ri aks ettiradi, odam o‘z hulq-atvorini anglaydi, 
autistik 
tafakkur 
esa, asosan, ob’ektga emas, affektga mos bo‘lganlarni ifodalaydi, ehtiyojni qondirishga, 
kelib chiqqan hissiy zo‘riqishni kamaytirishga yo‘naltirilgan bo‘ladi. 
Intellekt testi- 
insondagi aqliy qobiliyatlarni boshqalarning aqliy qobiliyati bilan 
solishtirish yo‘li orqali aniqlanadi.
Aqliy yosh-
fanga Bine tomonidan kiritilib, test natijalarining darajasiga mos keluvchi 
yosh. 
Stenford-Bine testi-
Bine testining amerikacha versiyasi bo‘lib, Stenford universitetida 
Lyuis Terman tomonidan ishlab chiqilgan. 
IQ koeffitsenti- 
aqliy yoshni xronologik yoshga bo‘lib, uni 100 ko‘paytirishimizdan 
xosil bo‘ladi. Asosan o‘rta yoshli odamnnig Iq koeffitsenti 100 ga teng bo‘lishi kerak. 
Intellektual xatti-harakatlar – 
tashqi
 
muhit va nutqqa suyangan holda idrokning ichki 
rejalarida bajariladigan xatti-harakat.
Intellektual rivojlanish mezoni
(ong IQ – aqliy yosh (AYO) va xronologik yosh (XYO) 
orasidagi munosabatni bildiruvchi mezon: IQ = AYO/XYO 
x 
100. Intellektning biror bir yosh 
shkalasiga suyangan holda test natijalari orqali rivojlanishini aniqlash mumkin.
Tafakkur - 
inson aqliy faoliyatining yuksak shakli. Sezgi idrok va tasavvurlar orqali 
bevosita bilib bo‘lmaydigan narsa va hodisalar T.da ongli ravishda aks etadi. T. jarayonida fikr 
vujudga keladi, bu fikrlar inson ongida hukm, tushuncha, xulosa shakllarida yuzaga keladi.

---

Klassifikatsiya
- tevarak-atrofdagi olamni o‘rganishda birgina narsa bilan emas, balki ko‘p 
va xilma narsalar bilan ish ko‘rishga to‘g‘ri keladi, ya’ni narsalarni o‘rganish maqsadida 
guruhlarga, sinflarga ajratishdir.