Глоссарий atamalar Izoh O’zbek tilida Ingliz tilida Rus tilida

Jins 
– psixologiyada biologic va ijtimoiy omillarning ta’siri va erkak yoki ayol farqlarini 
aniqlashtirish xususiyatidir.
Testosteron 
- asosiy erkak gormon. U erkaklarda hamda ayollarda uchraydi. Agar 
testosterone ayol organizmida ko’payib ketsa, u holda bu homilada erkak jinsiy a’zolarining 
rivojlanishiga olib keladi. Shuningdek, o’g’il bolalarda jinsiy yetilish davrida tashqi jinsiy 
belgilarning rivojlanishi tezlashishi kuzatiladi
Shartsiz reflekslar
– organizmning muhim hayotiy ta’sirlovchi omillar (ozuqa, xavf va 
shunga o‘xshashlar)ga nisbatan tug‘ma reaksiyasi. 
Shartli reflekslar
– bu organizmning shunday reksiyalaridirki, ular tug‘ma bo‘lmasdan, 
hayotiy sharoitlarda orttiriladi. 
Retseptorlar
– hissiy yoki sensor hujayralar bo‘lib, ular, ya’ni, bu ta’sirlanish, ichki yoki 
tashqi ta’sirlanish bo‘lishidan qat’iy nazar, u haqidagi axborotni qabul qilgandan so‘ng, 
o‘zgartirib, asab tizimiga etkazib beruvchi maxsus tuzilmalardir. 
Ong-
ong inson tomonidan voqelikni aks ettirishning yuksak darajasi
 
Ongsizlik - 
bu shunday psixik jarayonlar va hodisalar yig‘indisiki, unda inson o‘z xatti-
harakatlariga javob bermaydi, anglamaydi. 
Diqqat
– psixik faoliyatning biror-bir ma’lum narsaga yo‘nalganligi va jamlanganligi. 

---

Yo‘nalganlik - 
psixik faoliyatning tanlovchanlik tabiati, ob’ektni ixtiyoriy va beixtiyoriy 
tanlash.
 
Ixtiyorsiz diqqat
- to‘satdan ta’sir qilgan biror sabab tufayli bizning hohishimizdan tashqari 
hosil bo‘ladigan diqqat. 
Ixtiyoriy diqqat
- oldindan belgilangan qat’iy bir maqsad asosida va ongli ravishda 
diqqatimizni ma’lum bir narsa va hodisalarga qaratishimiz.
Sezgi
- atrofimizdagi narsa va hodisalarning sezgi a’zolarimizga bevosita ta’sir etishi 
natijasida ularning ayrim belgi va xususiyatlarini miyamizda aks ettirilishini aytamiz.
Analizator
– tashqi va ichki muhitdan keladigan ta’sirotlarni qabul qilib olib, fiziologik 
jarayon bo‘lgan qo‘zg‘alishni psixik jarayonga, ya’ni sezgilarga aylantiruvchi nerv mexanizmlari 
tizimi.