Gistologiya, stitologiya va

ko'rinadi. Uzida pigment saqlovchi hujayralar 
melanofowtsitlar,
pigment sintez qilish xususiyatiga ega boMgan hujayralar esa 
melanoblastotsit
 yoki 
melanotsitlar
 deb ataladi. Melanin pigmenti 
meianoblastotsit hujayralarining sitoplazmasida tirozin amino- 
kislotasining oksidlanish mahsulotlarini polimerizatsiyasi natija- 
sida hosil bo‘ladi. Tirozin esa melanoblastotsit mitoxondriyalari 
tarkibida bo‘luvchi tirozinaza fermenti ta’sirida hosii boMadi 
(rasm 5.8).
179

---

Rasm 
5.8. Pigment hujayralar.
M elaninning hosil boMishi endokrin b ezlam ing faoliyatiga 
bogMiq. U ning sintez qilinishi ultrabinafsha nurlari va b a ’zi bir 
kim yoviy m oddalar ta ’sirida k u chayadi.K o‘pchilik tadqiqotchilar 
fikricha bu hujayralar, garchi biriktiruvchi to ‘qim ada joylashsa 
ham , m ezenxim adan em as, balki nerv qirrasidan taraqqiy etadi.
Rctikulyar hujayralar (reticulocyti)
R eukulyar hujayralar qon yaratuvchi organlar asosini hosil 
qiluvchi, sitoplazm asi bazofil b o ‘yaluvchi, yadrosi oval, m ayda 
donador xrom atinli hujayralardir. Bu hujayralar ichakda, buyrakda 
va boshqa a ’zolam ing shilliq qavatida ham uchraydi. R etikulyar 
hujayralar kam differensiallangan hisoblansa ham . ulam ing 
boMinishi kam kuzatiladi. U lar o 'sim tali, sitoplazm asi ochroq 
bazofil bo ‘yaluvchi hujayralar boMib, turli ta ’sirlar natijasida 
yum aloq shaklni oladi.
R etikulyar 
hujayralam ing 
turlari 
va 
faoliyati 
haqidagi 
maMumotlar etarli boMmaygina qolm ay, turli 
q a r a m a - q a r s h ili k -
larga ham egadir. H ujayralam ing nom i reticulum - t o 'r so 'zid an
kelib chiqqan boMib, bu yerda to ‘r hosil qiluvchi hujayralar 
m a ’nosida kelgan. H aqiqatan ham , retikulyar hujayralar o ‘z 
o ‘siqlari va retikulin tolalari yordam ida yuqorida qayd etilgan 
a ’zolarda m axsus to 'rla r hosil qiladi (rasm 5.9).
Q on yaratuvchi a ’zolarda (tim us bundan m ustasno) retikulyar 
hujayralar boMajak qon hujayralari (eritrotsitlar, granulotsitlar va 
B-lim fotsitlar) uchun m axsus m ikrom uhit yaratishda ishtirok
180

---

etadi. U lar suyak k o 'm ig id a , laloqda va lim fa tugunlarida B- 
lim fotsitlar joylashadigan zonalarda uchrab. «follikulyar dendritik 
hujayralar» (FD H ) numi bilan yuritiladi. KDH dan tashqari, bu 
a ’zolarda Fibroblastlarga o ‘xshab ketadigan va kam differensia­
llashgan retikulyar hujayralar uchraydi. X ulosa qilib aytganda, 
retikulyar hujayralar m ezenxim a m ahsuloti boMib, qon va 
im m unokom petent hujayralari uchun m ikrom uhit tashkil etuvchi 
hujayralardan biridir.