Gidrotexnika quríLÍslarí” páninen laboratoriya jumisların orınlaw boyınsha metodikalíq kórsetpe

2.2. 1-laboratoriya jumısı. Teksheli sarqıramaq jumısın modelde úyreniw
Jumıstıń maqseti - teksheli sarqıramaq jumısın hámde modelde gidravlikalıq processti izertlew usılın úyreniwden ibarat.
Laboratoriya úskenesi - arnawlı aynadan jasalǵan lotoklı qurılǵan qurılıs modelinen ibarat (2.1-súwret).

2.1.-súwret. Sarqırama modeli. 1-basımlı bak; 2-sarqırama; 3-suw energiyasın sóndiriwshi háwiz (qudıq).

Orınlaw tártibi.
1. Oqıtıwshı tárepinen kishi gruppaǵa (3…5 student) model masshtabı beriledi (_l =(20…60).
2. Suw beriwden aldın qurılıstıń hámme ólshemleri sızıǵıshda (yamasa ólshew qayısında) ólshep shıǵıladı hám 2.1-kestege kiritiledi: bul jerde B_m-qurılıs keńligi, m; - birinshi tekshe biyikligi, m; - birinshi tekshe suw energiyasın sóndiriw háwizi tereńligi, m; L_1m -birinshi tekshe háwizi uzınlıǵı, m; P_2m -ekinshi tekshe biyikligi, m; d_2m -ekinshi tekshe suw energiyasın sóndiriw háwizi tereńligi, m; L_2m-ekinshi tekshe háwizi uzınlıǵı, m;
3. Berilgen masshtab tiykarında qurılıstıń naturadaǵı ólshemleri anıqlanadı hám kestege kiritiledi.
Sarqırama hám sondaǵı suw aǵımınıń modeldegi hám naturadaǵı parametrleri
2.1.- keste

Ólshemler

Model, m

Natura, m

4. Pezometr járdeminde vodosliv aldındaǵı basımdı (napor) h ólsheymiz hám modeldegi suw sarpın anıqlaymız.

Bul jaǵdayda naturadaǵı suw sarpi
5. Aǵımnıń qalǵan parametrlerin ólshep alamız hám 2.1-kestege kiritemiz bular tómendegiler: suwdiń qurılısqa kiriwdegi tereńligi H_m, suwdiń birinshi túsiw diywali ústindegi tereńligi H_1m , suwdiń ekinshi túsiw diywali ústindegi tereńligi H_2m, suwdiń tómengi byeftaǵı tereńligi H_nm, gidravlikalıq sekiriwdegi qısılǵan h_c hám tutasqan h_c¹ tereńlikler.
6. Aǵımnıń naturadaǵı parametrleri modeldegi ólshemlerdi masshtabqa kóbeytirip anıqlanadı hám 2.1-kestege kiritiledi.

7. Óz betinshe jumıs sheńberinde, student modeldegi hám naturadaǵı aǵıs ushın gidravlikalıq sekiriwdegi qısılǵan aǵıs tereńligi h_c hám ol menen tutasqan h_c¹ tereńliklerdi formulalar járdeminde anıqlap salıstırıp kóriwi kerek.

8 . Tómendegi shártler.
H₂+d₁
H_п+d₂
kórip shıǵıladı hám suw energiyasın sóndiriw háwizinde byeflardı tutasıw xarakteri tuwrısında juwmaq kórsetiledi.
9. Qurılıstıń naturadaǵıi ólshemleri tiykarında aǵıs parametrleri kórsetilgen planı hám boylama kesimleri sızıladı.
Laboratoriya jumısı oqıtıwshı aldında qorǵaw qılınadı hám studenttiń reytingi anıqlanadı.