Gidrogeologiya va injenerlik geologiyasi asoslari

6.2. YER QIMIRLASH HODISASI (ZILZILA)
Yer ostida turli sabablarga ko‘ra paydo bo‘lgan kuchlar ta’sirida yer
qobig‘i  qatlamlarining  u  yoki  bu  darajada  tebranishi  yer  qimirlash
hodisasidir.
Yer qimirlash hodisasi tabiatda yuz beradigan salbiy hodisalar ichi-
da eng dahshatliysi bo‘lib, to‘satdan yuz beradi, sanoat markazlarini,
gidrotexnik inshootlarni, qo‘yingki, katta-katta shaharlarni, qishloqlarni
vayron  qiladi,  kishilarni  sarosimaga  soladi,  ayniqsa,  asab  va  yurak
kasaliga mubtalo bo‘lgan kishilar sog‘lig‘iga yomon ta’sir qiladi.
Yer qimirlash hodisasi o‘zining sodir bo‘lish sabablariga ko‘ra 4 asosiy
guruhga bo‘linadi:

---

8 4
1)  yer osti jins qatlamlarining  o‘pirilishi bilan  bog‘liq bo‘lgan  yer
qimirlashlar;
2) vulqonlarning otilishi bilan bog‘liq bo‘lgan yer qimirlashlar;
3) insonning xo‘jalik va injenerlik faoliyatlari bilan bog‘liq bo‘lgan
yer qimirlashlar;
4) tektonik harakatlar natijasida sodir bo‘ladigan yer qimirlashlar.