Gidroekologiya

 
 
 

---

 
116 
Tanker nima? 
 
Dengiz orqali neft va boshqa suyuqliklarni tashish uchun sisterna- kemalardan foydalaniladi. 
ularni inglizlar “tankerlar” deb ataydi. 1976 yilda qurib ishga tushurilgan yaponiyaning “Dengiz 
gigantic” supertankeri-  shu paytgacha mavjud bo’lgan tankerlarning eng yirigidir. Uning uzunligi 
458 metr va ichiga 565000 tonna xom neft ketadigan sig’imlidir.  
Belgilangan bandargohlarda (portlarda) neft kemalardagi  sisterna (tank) lardan neft 
quvurlariga oqiziladi yoki hovuzlarga ag’dariladi.  
Shundan keyin neftni qayta ishlovchi zavodlarga jo’natilib u yerda neftdan benzin va boshqa 
yonilg’i  moddalar ajrtib olinadi. Neftni tashish miqdorini kamaytirish uchun juda katta sig’imli 
supertankerlar quriladi. Hozirgi kunda oz’ ichiga  500 ming tonnagacha xom neft mahsulotlarini 
sig’diradigan neft quyiluvchi kemlar bor. Bunday miqdordagi yoqilg’I ko’pmillionli aholisi bor 
shaharlarga yarimyillik muddatga yetadi. Shuningdek dengizlarda shatakhi kemalarga  tirkab neft 
tashiladigan  yirik plastic ballonlarning loyihalari ham mavjud. Dunyodagi eng bahaybat neft 
platformasi esa Norvegiyaning Stavanger bandargohida qurilgan. Uni oz’ joyiga o’rnatish uchun esa 
8 shatakchi kema zarur bo’ldi. Bu platforma 816000 tonna og’irlikka ega bo’lib dunyodagi eng 
ulkan “harakatlanuvchi inshoot” hisoblanadi.