Geometriya 7-sinf

10.
Odamni kesma deb tasavvur qilamiz. Qachon uning soyasi eng qisqa bo4ladi?
11.
Ko4pburchak uchlarining soni bilan tomonlarining soni o4rtasida qanday 
bog4lanish bor?
12.
O4zini-o4zi kesmaydigan ochiq siniq chiziqning tomonlari soni uchlari 
sonidan bitta kam bo4lishini izohlang
.
13.
12 ta tomonli shunday siniq chiziq yasangki, uning uchlarining soni ham 
12 ta bo4lsin.
1
4
.
Qiziqarli masala.
Rasmdagi shakllardan qaysilarini qalamni qog4ozdan uz-
may, hech bir kesmaning ustidan ikki marta yurgizmay chizish mumkin?
15. 
Baxs uchun mavzu: 7e-rasmdagi shakl siniq chiziq bo4ladimi? Uning nechta 
tomoni va nechta uchi bor deb hisoblaysiz?
16. 
Baxs uchun mavzu: teng tomonli uchburchakni ayni paytda teng yonli de yish 
mumkinmi? 
17. 
To4g4ri burchakli uchburchak teng yonli bo4lishi mumkinmi? Teng tomonli-
chi? Nega shunday deb o4ylaysiz?
18. 
Odam teng tomonli uchburchak shaklidagi maydon bo4ylab harakatlanib, 
dastlab turgan joyiga qaytib kelsa, u jami necha gradusga burilgan bo4ladi? 
Agar kvadrat shaklidagi maydon bo4ylab harakatlansa-chi?
a)
d)
b)
e)
7
127

---

128
1
A
O
1-masala.
A
burchak berilgan. 
O
nurga 
A
burchakka teng burchak qo4ying. (
1-rasm
)
Yasash:
1-qadam.
Markazi 
A
nuqtada bo4lgan ixtiyoriy 
aylana chizamiz (
2-rasm
). Bu aylana berilgan 
A
burchak tomonlarini 
B
va 
C
nuqtalarda kesib o4tsin.
2-qadam.
Radiusi chizilgan aylana radiusiga 
teng va markazi 
O
nuqtada bo4lgan aylana chizamiz 
(
3-rasm
). Bu aylananing 
O
nur bilan kesishish 
nuqtasini 
C
1
bilan belgilaymiz.
3-qadam.
Markazi 
C
1
nuqtada, radiusi esa 
BC
ga teng bo4lgan aylana chizamiz (
4
-rasm
). Uning 
avvalgi aylana bilan kesishgan nuqtalaridan birini 
B
1
bilan belgilaymiz.