Гeoгрaфия

экспорт
деп аталады. Керiсiнше, шет мемлекеттерден қажеттi өнiмдердi, 
тауарларды әкелу 
импорт
деп аталады.
2018 жылы экспорт 14,3 млрд, ал импорт 19,6 млрд. АҚШ долларын 
құрады. Өзбекстанның сыртқы саудасының жылдан-жылға арта түсуінің 
нәтижесінде мемлекетіміз халықаралық еңбек бөлінісінде белсенді қатысып 
келуде. 
Мемлекетіміздің сыртқы сауда саясатының негізі ұлттық экономиканың 
бәсекеге шыдамдылығын арттыру мен мемлекеттің экспорт икемділігін 
кеңейту және құрамын жетілдіру. Соңғы жылдарда экспорт құрамында үлкен 
оңды өзгерістер болып жатыр. Атап айтқанда, шикізат өнімдерінің экспорты 
азайып, жоғары сапалы дайын өнімдер экспортының үлесі артып отыр.
Келешекте экспортқа арналған автомобильдер, жоғары кернеулі агрегаттар, 
тұрмыстық электр аспаптары, медицина мен құрылыс және тоқымашылық 
пен тігіншілікке байланысты қымбат бағалы өнімдерді өндіру күшейеді. 
Әсіресе, мемлекетімізде өндірілетін жеміс пен көкөністердің экспортын 
күшейту керек. Тағы бір маңызды міндеттердің бірі – бұл диқан және фермер 
36-сабақ
36-сабақ
http://eduportal.uz

---

103
82-сурет.
Өзбекстанның шет мемлекеттермен сыртқы саудасы (жалпы 
өлшемге қарағанда пайыз есебінде, 2017).
шаруашылықтарына сыртқы базардан тұрақты сатып алушыларды табу. 
Өндірістің дамуына үйлесімді көптеген өнімдердің, соның ішінде жанармай, 
азық-түлік пен халық тұтыну бұйымдарының импорты қысқаруда (83-сурет). 
Жалпы импорттың ¾ бөлігін техникалық және өндірістік жиhаздар мен құрал-
жабдықтар құрайды. Бұл мемлекет экономикасының даму болашағына сай 
келеді.
Өзбекстанда 4200-ден астам шетелдiк кәсiпорындар қызмет атқаруда. 
Қазiргi кезде Өзбекстан Әлем Банкi, Азия Даму Банкi, Ислам Даму Банкi, 
ОПЕК Халықаралық Даму Қоры, Саудия Өркендеу Қоры секiлдi халықаралық 
қаржылық ұйымдарымен жақын ынтымақтастық жасап отыр.
Халықаралық қаржылық ұйымдармен ынтымақтастық жасап, 
мемлекеттік өндіріс күштерін модернизация жасау мен жаңарту үшін 
шетел инвестициясын енгізу түрі 
инвестиция 
деп аталады.
Мемлекеттің өркендеуін жеделдету үшін инвестицияларды одан да көбірек 
енгізу мақсатқа сай болады. 
Сыртқы экономикалық байланыстарды дамытудың алдағы талаптары 
ретінде мемлекетіміз аумағында арнаулы, ерікті экономикалық зоналар 
құрылып жатқандығынан алдыңғы сабақтардан хабарың бар. Олардың 
алғашқысы Өзбекстан аумағының географиялық орталығы – Науаи облысында 
Қазақстан
Түркия
Германия
Бразилия
Үндістан
Литва
Латвия
АҚШ
Украина
Экспорт Импорт
Қазақстан
Түркия
Ауғанстан
Иран
T
әжікстан
Франция
Украина
Латвия
Қырғызстан
Қытай
Қытай
Ресей Феде-
рациясы
Ресей Феде-
рациясы
Корея Рес-
публикасы
Корея Рес-
публикасы
http://eduportal.uz

---

104
?