Geog-8-uzb indd

11-dars
11-dars
 
SANOAT – MILLIY IQTISODIYOTNING 
TAYANCH TARMOG‘I
19-rasm.
Muhim sanoat tugunlari.
http://eduportal.uz

---

31
ham ma’lum darajada ta’s r ko‘rsatad . Hоzirgi vaqtda O‘zbеkistоn sanоatida 
gaz qazib chiqarish, rangli mеtallurgiya, mashinasоzlik va mеtallga ishlоv 
bеrish, yеngil va оziq-оvqat sanоatlari yеtakchilik qilmoqda (20-rasm). 
Sanoat, q shloq xo‘jal g va transportn ng hudud y joylashuv ga b r qator 
om llar ta’s r etad . Shulardan eng muh m fan-texn ka kashf yotlar d r: energ ya 
va xomashyon ng yang turlar , yang texnolog k jarayonlar, yang transport vo-
s talar dan foydalan sh orqas dan shlab ch qar shn joylasht r sh tamoy llar ham 
takom llashad . Korxonalar xomashyo, yoq lg‘ , energet ka, suv va hatto shch
kuch ( nson om l )dan foydalan sh bo‘y cha ko‘p xomashyo, ko‘p energ ya ta-
lab, ko‘p suv va ko‘p mehnattalab s fatlarda guruhlanad . Ularn ng har b r ga xos 
tayanch korxona do ras da o‘nlab mayda korxonalar shlab ch qar sh bo‘y cha 
aloqador bo‘lad . Bun
ishlab chiqarishning kombinat shakli
dey lad .
Korxonalar har x l kattal kda bo‘lad . Masalan, aksar yat t kuvch l k 
korxonalar b rg na b noga joylashsa, neftn qayta shlash va metallurg ya 
komb natlar kab korxonalar o‘rtacha kattal kdag shahar maydon ga teng 
hududn egallayd . 
Texn ka taraqq yot davr da mehnat unumdorl g n osh r shda shlab 
ch qar shn markazlasht r shdan foydalan ld .
Ishlab chiqarishning markazlashuvi
– shlab ch qar shn ng y r k 
korxonalarda to‘plan sh .
B roq o‘tgan asrn ng o‘rtalar da vujudga kelgan shlab ch qar shn tashk l 
et shn ng bu shakl end l kda jt mo y va ekolog k muammolarn ng kuchay -
sh ga sabab bo‘lmoqda. 
20-rasm.
Sanоat tarmоqlarining mahsulоt ishlab chiqarish tarkibi (foiz hisobida).