“geodeziya, kartografiya, geografiya” kafedrasi geodeziya fanidan

1.2. Gauss meridianining yaqinlashuvi

Magnit ignaning egilishi - bu haqiqiy va magnit meridianlarning shimoliy yo'nalishi bilan hosil bo'lgan burchak. Magnit ignaning moyilligi erning bir nuqtasi uchun ham o'zgaruvchan qiymatdir. U kun, yil, asr davomida o'zgarib turadi.

Magnit ignaning yaqinlashishi va pasayishi xaritaning pastki qismida ko'rsatilgan.
gA = (LA - Lo) sinBA
LA - uzunlik
Lo - zonaning eksenel meridiani bo'yi
BA - kenglik
Am = b + g-d
Yo'naltiruvchi burchak va rulman o'rtasidagi bog'liqlik
Rumb - eng yaqin yo'nalishdan (shimoliy yoki janubiy) yo'naltirilgan chiziqgacha o'lchangan o'tkir burchak. Rumba qiymati asosiy nuqtalarni bildiruvchi va chiziq yo'nalishini ko'rsatuvchi ikkita harfning nomi bilan birga keladi.
Yo'naltirilgan burchaklar va to'rtburchaklar koordinatalar orasidagi bog'liqlik
AB koordinatalari t bo'lgan A va B. B bo'lgan relyefda bo'lsin, AB yo'nalish burchagi va nuqtalar orasidagi masofani aniqlash kerak.

Rumba aniqlash quyidagi formula bo'yicha amalga oshiriladi:

tg r =? y /? x
Birinchi chorakda yo'nalish burchagi rumbaga teng bo'ladi. A va B nuqtalar orasidagi gorizontal holat formulalar bilan aniqlanadi
S =? X / cos; S =? Y / sin
Yonaltiruvchi va gorizontal burchaklar orasidagi bog'liqlik
AB va BC kurslarning ikki tomoni bo'lsin. AB tomonning AB yo'naltirilgan burchagi ma'lum deb hisoblanadi. Agar o'ng burchak n bilan belgilansa, u holda
Misol N ° 2. AB chizig'ining yo'nalish burchagini aniqlang, agar
Au = 60 ° 30 '; r = + 0 ° 10 '.
Yechish: AB chizig'ining yo'naltirilgan burchagi
h = 135 ° 00'-30 ° 00 '= 105 ° 00'

II BOB ORIENTIRLASH BURCHAGINI ORASIDAGI MUNOSABAT

2.1. Orientirlash burchagining orasidagi munosabat

Magnit ignaning shimoliy uchining haqiqiy meridian yo'nalishidan og'ishiga magnit ignaning egiluvchanligi d deyiladi. Ushbu qiymat Yerning magnit maydonining holatiga bog'liq bo'lib, vaqt o'tishi bilan doimiy emas.
Magnit anomaliyalar zonalarida moyillik sezilarli chegaralarda (0 ° -15 °) o'zgarishi mumkin. Sharqiy moyillikni ijobiy, g'arbiy tomonni salbiy deb hisoblash odatiy ravishda qabul qilingan.

Rumb - meridianning (yoki abstsissaning) eng yaqin uchi va shu chiziqning yo'nalishi orasidagi keskin gorizontal burchak.

Rumba raqamli qiymatidan oldin uning asosiy nuqtalarga nisbatan yo'nalishi ko'rsatilgan. Azimutlar (yo'naltirilgan burchaklar) va nuqtalar orasidagi bog'liqlik jadvalda ko'rsatilgan.


Ikki nuqtaning to'rtburchaklar koordinatalari bo'yicha ular orasidagi chiziqning yo'nalishini va uzunligini aniqlash kerak, koordinata o'sishidagi farq aniqlanadi: boshlang'ich nuqtaning koordinatalari so'nggi nuqta koordinatalaridan chiqariladi. T ga yo'naltiruvchi burchakning tangens funktsiyasini Y o'qi o'sishining X o'qi o'sishiga nisbati sifatida hisoblang.
Trigonometrik funktsiyalar jadvallaridan foydalanib, chiziqning nuqtasi tga qiymati bilan aniqlanadi. Yo'naltirilgan burchakka o'tish uchun koordinatalarning o'sish belgilariga muvofiq ushbu yo'nalish tegishli bo'lgan kvartallar sonini aniqlash kerak. Va bundan keyin, stol tomonidan boshqarilgan holda, rumbadan yo'naltirilgan burchakka o'ting.

To’rtinchi	Dx (cosa)	Dy (sina)
I II III IY	+ - - +	+ + - -

1-jadval
chorak Dx (cosa) Dy (sina)