Гўдаклик даври психологт

Jonlanish kompleksi 
Psixologlar bolalarda kattalar bilan bo‘lgan 
munosabatdan 
yuzaga 
keladigan 
emotsional 
reaksiyalarni jonlanish kompleksi deb ataganlar. 
Bu kompleksda bola uning bilan munosabatda 
bo’layotgan odamga muloyim tikilib, jilmayadi, 
qo’l va oyoqlari bilan talpinib qandaydir ovoz 
chiqaradi. Bolada qandaydir kuchli mamnunlik 
hissi yuzaga keladi. 

---

O.Bryune
ma’lumotlariga ko’ra, bolalar hayot 
sharoiti va tarbiya uslubidan qat’iy nazar psixik 
rivojlanishda bir xil natija ko’rsatadilar. Bir 
yoshgacha bo’lgan davrda ota-onasidan ajralgan 
bolalar oiladagi sharoitidan qat’iy nazar psixik 
rivojlanishdan orqada qolar ekanlar. 

---

Go‘daklikda (1-2 oylikdan 1 yoshgacha) go‘dak 
to‘laligicha kattalarga bog‘liq bo‘ladi (uni 
ovqatlantirishadi, yuvintirishadi, yo‘rgaklashadi, 
ag‘darib qo‘yishadi, qo‘lga olishadi, sayr qildiri-
shadi, 
allalashadi, 
gapirishga, 
yurishga 
o‘rgatishadi va h.k.). Hayotining birinchi yili 
so‘ngiga kelib go‘dak ayrim so‘zlarni tushunadi 
va ilk so‘zlarni ayta boshlaydi. 

---

Go’dakning 
o’sishi 
kattalar bilan muloqatga 
kirishish natijasida ro’y 
beradi. 3oylik go’dak 
gapirayotgan 
odamni 
o’z ko’zlari bilan topish 
imkoniyatiga 
ega 
bo’ladi. Chunki unda 
shu paytgacha tovush 
manbaini izlash uquvi 
shakllanadi. 

---

8 oylik bo‘lgach yana bir murakkab harakatni - 
emaklashni 
o‘rganadi. 
Emaklay boshlagach, bolaning atrofdagi narsalar bilan
munosabati kengayadi. U bir narsani olib ikkinchi narsaga 
o‘tib taqillatadi va chiqayotgan ovozga quloq soladi. Bu 
yoshdagi bolalar biror narsaning qopqog‘ini ochib yopishni 
yoqtiradilar. Bunday harakatlar bolaning qo‘l muskullarini 
mustahkamlaydi. Og‘ir kasallikka uchramay, jismoniy 
jihatdan sog‘lom o‘sgan bola 9-10 oylik bo‘lganda yura 
boshlaydi. Yura boshlagan bolaning faolligi kun sayin ortib, 
erkin harakat qila boshlaydi. Bemalol yuradigan bola tor uy 
doirasidan tashqariga chiqish imkoniyatiga ega bo‘ladi. 

---

D.B.Elkonin 
fikricha,bir 
yoshgacha 
bola 
psixikasi 
o’sishining 
o’ziga 
xos 
hususiyatlari quyidagilardan 
iborat : 
1)kattalar nutqini tushunish 
hamda 
daslabki 
so’zlarni 
mustaqil 
talaffuz 
qilish; 
2)predmetlar bilan hilma hil 
harakatlarni uyg’unlashtirib, 
ish harakatni bajarish; 
3)yurishga urinishning ro’y 
berishi; 

---