Гўдаклик даври психологт

Go‘dakning bir yoshgacha davridagi psixologik 
xususiyatlarining o‘rganish bo‘yicha bir qator tadqiqotlar
mavjud.
Shular orasida N.L. Figurin, M.P. Denisova, M.Y. 
Kityakovskaya, D.B. Elkonin, S.A. Arkin, S Fayanslarning asarlari 
katta ahamiyatga ega.
S. Fayans 
tajribasida go‘dakka chiroyli va jozibador 
o‘yinchoqlar 9 sm dan masofadan ko‘rsatilgan, u butun vujudi bilan 
ularga intilgan, keyinchalik oraliq 60 sm bo‘lganda bolaning intilishi 
sustlashgan va nihoyat ular 100 sm dan ko‘rsatilgan bolaning 
intilishi mutlaqo o‘chgan. U o‘yinchoq bilan bir qatorda turgan katta 
kishiga ham ana shunday befarq qaragan, masofa qanchalik qisqarsa, 
bolaning unga intilishi shunchalik kuchaygan. Ko‘pgina psixologlar
bolalarda kattalar bilan bo‘lgan munosabatda yuzaga keladigan 
emotsional reaksiyalarni jonlanish kompleksi deb ataganlar.

---

Xotiraning dastlabki ko‘rinishlari. Tafakkur va nutqning o‘sishi. 
 
6-7 oylik bolalarda taqlid 
qilish harakatlari paydo 
bo‘ladi. Bola psixikasining 
taraqqiyotida taqlidning roli 
katta, 
bola 
juda 
ko‘p 
harakatlarni va nutqni asosan
taqlid orqali egallaydi.
Go‘daklarda katta yoshdagi 
kishilarning 
faoliyatini 
tashkil qilish asosida unga 
atrofdagi 
olam 
haqida 
dastlabki tafakkur qilishning 
oddiy 
formalari 
vujudga 
keladi.
Go‘daklarda katta yoshdagi kishilarning 
faoliyatini tashkil qilish asosida unga 
atrofdagi olam haqida dastlabki tafakkur 
qilishning oddiy formalari vujudga keladi. 6-
7 oylik bola ismi aytilgan narsani 
ko‘rsatadi. Ya’ni harakat xotirasi paydo
bo‘ladi. xotiraning dastlabki ko‘rinishlari 
asta–sekinlik bilan paydo bo‘ladi. Masalan, 
go‘dak o‘yinchoqni o‘ynayapti, o‘yinchoq 
ovoz chiqaruvchi moslamaga biriktirilgan
bo‘ladi. 
Go‘dak 
o‘yinchoqni 
qo‘llari 
yordamida ezsa undan ovoz chiqadi. Bola 
oradan ancha o‘tsa ham o‘sha o‘yinchoqni 
olib ezadi. Chunki undan tovush chiqishi 
mumkinligini biladi. Demak, xotirasida 
o‘yinchoqni bosish harakati qolgan va u shu 
tufayli ham ezish harakatini bajaradi.

---