85
•
Davlat patent fondi va intellektual mulkning rasmiy roʻyxatga
olinganligi toʻgʻrisida ma’lumotlar bazasini
shakllantirish va olib borish,
iqtisodiyotning real sektorining xoʻjalik yurituvchi sub’yektlari, ilmiy
tashkilotlar, olim va mutaxassislarning ma’lumotlardan samarali foydalanishi
uchun ularning saqlanishi va foydalanish qulayligini ta’minlash;
•
intellektual mulk sohasiga zamonaviy axborot texnologiyalarini joriy
etish, tadbirkorlik sub’yektlari va aholiga “bir darcha” tamoyili asosida
interfaol davlat xizmatlarini koʻrsatish;
•
milliy intellektual mulk ob’yektlarini
chet elda huquqiy himoya
qilishni ta’minlash boʻyicha korxonalar va tashkilotlarga konsultativ va
amaliy koʻmak berish, shuningdek intellektual mulk sohasida xalqaro
hamkorlikni kengaytirish;
•
intellektual mulk sohasida mutaxassislarni qayta tayyorlash va
malakasini oshirish.
13-rasm. OʻzR Intellektual mulk agentligi ijro apparati tuzilmasi
86
6.2. Intellektual mulk sohasida xalqaro hamkorlik
Butunjahon intellektual mulk tashkiloti (BIMT) – intellektual mulk
sahosidagi bir nechta muhim xalqaro konvensiyalarni (Adabiy va badiiy
asarlarni himoya qilish toʻgʻrisidagi Bern konvensiyasi va Sanoat mulkini
muhofaza qilish toʻgʻrisidagi Parij konvensiyasi)
boshqarish bilan
shugʻullanadigan xalqaro tashkilotdir. 1974 yildan buyon ushbu tashkilot
Birlashgan millatlar tashkilotining ijodiyot va intellektual mulk masalalari
boʻyicha maxsuslashtirilgan muassasasi vazifasini ham bajarib keladi.
Hozirgi kunda 184 davlat yoki dunyodagi mamlakatlarning 90% dan
ortigʻi BIMT a’zosidir, tashkilotning yigʻilishlarida kuzatuvchi maqomiga
250 taga yaqin nohukumat va hukumatlararo tashkilotlar ega. BIMT
Sekretariati (yoki Xalqaro byuro) Jenevada joylashgan boʻlib, u 90 ta
mamlakat vakillaridan iborat xodimlar shtatiga ega. 2008 yil 1
dekabrdan
boshlab tashkilotning Bosh direktori Frensis Garridir.
BIMT intellektual mulkni muhofaza qilish sohasidagi birinchi xalqaro
tashkilotdir. U amalda 1893 yilda diplomatik konferensiyada, Adabiy va
badiiy asarlarni himoya qilish toʻgʻrisidagi Bern konvensiyasi va Sanoat
mulkini muhofaza qilish toʻgʻrisidagi Parij konvensiyasining ma’muriy
vazifalarini bajaruvchi ikkita byuro BIRPI (intellektual mulkni himoya qilish
boʻyicha birlashgan xalqaro byurolar) deb nomlanadigan yagona muassasaga
birlashishi natijasida tashkil qilingan.
IMTning dastlabki va asosiy vazifasi – koʻp
tomonlama xalqaro
konvensiyalarni boshqarish, shu hisobda shartnomalar, qoʻshimcha
shartnomalar, ularning rasmiy tarjimalarning matnlarini,
davlatlarning
qoʻshilish
toʻgʻrisidagi
arizalarini
saqlash,
nizolarni
hal
qilish,
shartnomalarni qayta koʻrib chiqish jarayonlarini ta’minlash, intellektual
mulk ob’yektlarini xalqaro roʻyxatdan oʻtkazishni koʻzda tutuvchi
shartnomalar uchun roʻyxatga olish vazifalarini bajarishdan iborat.
Xalqaro me’yoriy huquqiy hujjatlar ikkiga boʻlinadi:
1.
Xalqaro konvensiyalar va bitimlar
2.
Hukumatlararo bitimlar