DJAZ-GIMNASTIKA.
Oxirgi vaqtlarda djaz-gimnastikasini
jism oniy tarbiya vositasi sifatida fodalanish kuchaygan sari un
ing ishqibozlari k o ‘payib bormoqda. B u y o ‘nalishning kuchayishi
v taniqli am erikalik raqqosa A ysedora Dunkanning nomi bilan
fcjogiiq. U hozirgi zam on djaz sahna raqsining pioneri sanaladi. Un
ing san’atining xususiy tomoni antik raqsni yangitdan qayta tiklash
qonuniyatlari asosida raqsga “pantom im a” (so ‘zsiz, imo-ishoralar
bilan gapirish) elementlarini kiritganligidadir. Bu o 'z navbatida
turli shakldagi raqs ritm-plastikasi gimnastikasi shakllanishiga
ahamiyatli darajada ta ’sir ko‘rsatadi.
Djaz-gim nastikaning xarakterli xususiyati, an ’anaviy vosita-
laridan tashqari, unda djaz raqsi elementlaridan keng foydalaniladi,
djaz musiqasi bilan birga keng rivojlanmoqda.
D jaz raqsi va uning musiqasini am erikalik negrlar afrikaliklar
raqslarining asosiy elementlari bilan yevropa raqslari harakatlarini
birlashtirib yaratganlar. Raqslarning yevropa usuli raqqos yoki
raqqosadan gavdani to ‘g ‘ri tutib, qorin pressi mushaklari va orqa
muskullarini yuqori tonusda - oshirilgan tonusda ushlashni talab
qiladi. B u xususiyatlar Yevropa gimnastikasi uchun ham xarakterli.
A frikalik raqqoslar raqsga mushaklarni o 'ta b o ‘shashtirgan holatda
tushadilar. Shunday tasavvur yuzaga keladiki, ulam ing harakatlari,
144
b o ‘shashtirilgan mushaklar, tana a ’zolaridan oqib chiqayotgandek,
tana a ’zolarining b o ‘laklari bir biri bilan b o g ‘lanmagan, aloqador
emasdek, ayrim holatlarda turli xil tezlikda, boshqacharoq
am plitudada harakatlangandek k o ‘rinadi.
D jaz gim nastikasi harakat koordinatsiyasini a 'lo darajada
rivojlantiradi, tana a ’zolarini boshqarish, mushaklarni b o ‘shashtira
olish (eng foydali malaka), hozirgi zam onraqslarini tez o ‘zlashtirish
va chiroyli raqsga tushishga o'rgatadi. Eng muhimi, djaz
gimnastikasi b o ‘g ‘inlar, b o g ‘lovchilam i m ustahkam lashning a ’lo
darajadagi vositasi hisoblanadi. Uni yotoqxonalar, m ahalla sport
zallari, dam olish xonalarida turli yoshdagilar uchun tashkillash
mumkin.
D IS K O -G IM N A S T IK A asosida “doirada” aylanish - gardish
(yumaloq) atrofida turli xildagi qadam lar bilan, oldinga, orqaga,
yonga sapchishlar, chalishtirm a qadamlar, oddiy yurib, tezlab
burilish, aylanishlar va boshqalar m usiqa ritmi bilan birgalikda
bajariladi.
Shug‘ullanuvchilar
organizm iga
ta ’sir jihatidan
disko-
gim nastika quyidagi faol harakatlar turlarining ta ’siri bilan:
djogging - yengil yugurish, soatiga 2,5-3 km tezlikda suzish,
soatiga 2 0-25 km tezlikda velosipedda yurishdek m ashqlar ta ’siriga
tenglashtiriladi. Disko-gim nastika - semizlikdan qutilishning eng
yaxshi vositasi ekanligi isbotlangan dalil.
K A R A T E - k o ‘hna Sharqning qadimiy harbiy san’ati.
Hozirgi kunga kelib yakka kurashlam ing bir turi tarzida jahon
sport maydoniga tarqaldi. A slida bu yakka kurashning asosiy
mazmuni jang texnikasini nam oyish qilish m aqsadida bellashuvlar
xolos. Q o‘l va oyoq bilan qilichbozlik b o'lib, zarbalam i odam
tanasining hayotiy-zaruriy nuqtalariga berishdan iborat harakatlar
majmuidir. Uning ayrim texnik elementlaridan sog‘lom lashtirish
m ashg‘ulotlarida foydalanish mumkin.
Bu yakka kurash jangchisining mahorati uning qayd qilingan
nuqtalaridan biriga о 4a tezlik bilan zarba berish va o ‘sha nuqtaga
zarbani yetkazmay, qandaydir millimetrli m asofada harakatini
145
keskin tcfxtata olish va zudlik bilan zarba berishdan oldingi
dastlabki holatga qaytarishdir. Eng asosiysi - tezlik v a kuchni
zarba beradigan joyga maksimal darajada to ‘play olish. Raqib
tanasiga har qanday darajada, hatto eng oz darajada tegish ham
qattiq jazolanadi. Karate taTim ining asosi - maksimal darajadagi
intizom, sportchining o ‘zini harakatlariga b o ig a n to ‘liq, mufassal
nazorat qilishga o ‘rgatish.
Do'stlaringiz bilan baham: |