Fyodor Dostoyevskiy

 

https://telegram.me/e_kutubxona

 

46 

nuqul  toshdagi  qonni  ko‘rsatib:  «og‘zidan  bir  hovuch  qon  chiqdi,  bir 

hovuch!  Bir  hovuch!»  deb  baqirardi.  Men,  aftidan,  qonga  barmog‘imni 

tekkizdim, qonga bulangan barmog‘imga qaradim (bu esimda), meshchan 

esa nuqul «bir hovuch, bir hovuch!» deb baqirdi. 

-Bir  hovuching  nimasi!  –  deb  qaynab  ketibman,  bor  kuchim  bilan  unga 

tashlanibman. 

O,  vahshiylik,  vahshiylik!  Anglashilmovchilik  bu!  Nojoizlik,  aqlga  to‘g‘ri 

kelmaydigan hol bu! 

 

ATIGI BESH DAQIQAGINA KECHIKDIM 

 

Noto‘g‘rimi? Haqiqatga to‘g‘ri kelmaydimi? Joiz deyish mumkin emasmi? 

Bu ayol nimani deb, nimaga o‘ldi? 

O,  ishoning.  Tushunaman,  ammo  uning  nima  uchun  o‘lgani  muhim 

muammo.  U  mening  muhabbatimdan  qo‘rqdi,  qabul  qilsammi, 

qilmasammi, deb o‘zidan-o‘zi jiddiy so‘radi, oxir savoliga javob topolmay, 

o‘limni  ravo  ko‘rdi.  Bilaman,  bilaman,  bosh  qotirishning  hojati  yo‘q 

va’dalarni  keragidan  ortiqcha  berib  yubordi,  va’daga  vafo  qilolmasligini 

bilib qo‘rqdi – bu ravshan narsa. Bu yerda nihoyatda mudhish bo‘lgan bir 

necha  vaziyat  bor.  Harholda  “u  nima  uchun  o‘ldi?”  - degan  savolga  o‘rin 

bor.  Bu  savol  betinim  tiqillayapti,  aynan  mening  miyamda  tiqillayapti. 

Agar u shu holda qolishni istaganda, men uni shu holda qoldirardim. U esa 

bunga  ishonmadi,  mana  gap  qayerda!  Yo‘q,  yo‘q  aldayapman,  gap  bu 

yerda emas. Masala oddiyroq, men bilan halol munosabatda bo‘lishi kerak 

edi; sevadigan bo‘lsa butun jonu tani bilan sevishi lozim, baqqolga in’om 

etishi  mumkin  bo‘lgan  sevgi  menga  mutlaqo  kerak  emasdi.  U  baqqolga 

lozim  bo‘lgani  uchun  ham  meni  aldab  yurishni  istamadi.  U  sevgi  niqobi 

ostida  yarim  sevgi  yoki  chorak  sevgi  bilan  meni  laqillatishni  xohlamasdi. 

---