Fyodor Dostoyevskiy

 

https://telegram.me/e_kutubxona

 

37 

Nihoyat, oradan oy o‘tgach, aprelning quyoshli kunlarida, soat beshlarda, 

hisob-kitob bilan o‘tirgan chog‘imda, qo‘shni xonadan uning ovozi keldi… 

U…  shikasta  ovozda  xirgoyi  qilardi.  Bu  yangilik  meni  larzaga  soldi  –  hali-

hali  o‘zimga  kelolmayman.  Shu  paytgacha,  uyga  yangi  boshlab  kelgan 

kunlarim,  to‘pponcha  otib  sho‘xlik  qilgan  damlarimizni  hisobga 

olmaganda, uning ashula aytganini eshitmaganman. Unda ovozi asabiyroq 

tuyulsa  ham,  juda  yoqimli,  sog‘lom,  qattiq  jarangdor  edi.  Endigi  qo‘shiq 

jonsiz  edi,  o,  yo‘q,  buni  mungli  qo‘shiq  deb  bo‘lmasdi  qandaydir  romans 

edi  u,  ammo  uning  ovozi  allanechuk  darz  ketgan,  singan,  go‘yo  u  emas, 

balki ashulaning o‘zi xasta-yu, ovozi unga jon kiritishga ojiz edi. U xirgoyi 

qilardi,  birdan  ovozi  ko‘tarildi-yu,  uzildi  –  xasta  ovozi  –  achinarli  tarzda 

uzildi, yo‘talib olib, yana sekin-sekin, asta-asta xirgoyisini boshladi. 

Hayajonimdan  kuladilar,  baribir  hech  qachon,  hech  kim  hayajonlanishim 

boisini tushuna olmaydi. Yo‘q, hali unga achinmas edim. Mendagi tuyg‘u 

mutlaqo bo‘lakcha edi. Dastlab, aniqrog‘i, dastlabki daqiqalarda dahshatli 

va  g‘alati,  og‘riqli  va  hatto  qasosga  moyil  tuyg‘u,  taajjub  va  hayratda 

qotdim:  Nima  bu:  «Mening  borligimni  unutdimi?  Menga  e’tiborsiz 

kuylashi nimasi!». 

Vujudimni  iztirob  iskanjasiga  topshirib,  joyimdan  jilmay  o‘tirdim,  keyin 

birdan  o‘rnimdan  turib,  nima  qilayotganimni  o‘zim  ham  bilmagan  holda, 

shlyapamni  olib  tashqariga  yo‘naldim.  Qayoqqa,  nima  uchun  otlanganim 

o‘zimga ham noma’lum edi. Lukerya paltomni uzatdi. 

-  Ashula  aytyaptimi?  –  so‘radim  Lukeryadan  beixtiyor.  Lukerya 

tushunmadi,  ajablanib  qaradi:  shu  tobda  menga  tushunish  chindan  ham 

mushkul edi. 

 

- Birinchi marta ashula aytyaptimi? 

-  Birinchi  emas,  siz  yo‘qligingizda  ba’zan  aytardi,  -  deb  javob  berdi 

Lukerya. 

---