Fizika va kimyo


Termodinamikaning nulinchi qonuni



Download 6,57 Mb.
bet141/203
Sana05.09.2021
Hajmi6,57 Mb.
#165106
1   ...   137   138   139   140   141   142   143   144   ...   203
Bog'liq
fizikavij kimyo fanidan oquv uslubij mazhmua

Termodinamikaning nulinchi qonuni

Agar ikkita yopiq sistemani bir-biriga tegizilsa, har ikkala sistemaning holati o‘zgaradi. Ma’lum vaqtdan so‘ng shunday holat yuz beradiki, bunda sistemalarda o‘zgarish ro‘y bermaydi.



Masalan: haroratlari bir-biridan farq qiladigan ikki jism – sovuq suv va qizdirilgan metall bir-biriga tegizilsa, suv isib, metall soviy boshlaydi. Birozdan so‘ng ularning ikkalasi bir xil haroratga ega bo‘ladi va issiqlik muvozanati yuzaga keladi.

Issiqlik muvozanati bir nechta jismlar orasida ham yuzaga keladi. Uchta - A, V va D sistemalar ko‘rilganda tajriba shuni ko‘rsatdiki, A va V sistemalar D sistema bilan muvozanatda bo‘lishsa, ular o‘zaro ham issiqlik muvozanatida bo‘ladi. Bu emperik fakt termodinamikaning nulinchi qonuni deb yuritiladi. Buni 1931 yilda R.Fauler ta’riflagan.



«0» qonun termodinamikaning to‘rtinchi postulati bo‘lib, u xviii asr o‘rtalarida SHotlandiya olimi Djozef Blek termometrni kashf etgandan so‘ng ta’riflandi. Bu qonunni termik muvozanat qonuni deb ham yuritiladi.

Bir-biri bilan issiqlik almashadigan 3ta oddiy sistemani olaylik:

f1,2 ( P1, V1; P2, V2 ) = 0

f1,3 ( P1, V1; P3, V3 ) = 0

«0» qonuni bo‘yicha f2,3 (P2, V2; P3, V3) = 0. CHunki, hamma o‘zgaruvchilar bir-biri bilan o‘zaro bog‘liq. Bundan:

fA (RAVA)= fD (RDVD) va fV (RVVV)= fD (RDVD) bo‘lsa,

fA (RAVA)= fV (RVVV) bo‘ladi. Bundan:


Download 6,57 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   137   138   139   140   141   142   143   144   ...   203




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish