Fizika 9-sinf ii-chorak

Q_v =U.

Q ning "V" indeksi gaz hajmining o'zgarmasligini bildiradi.

Izobarik jarayon. p=const Izobarik jarayonni amalga oshirish uchun porsheni erkin qo'zg'ala oladigan silindrga gaz qamaymiz (8-rasmga qarang). Gaz qizdirilganda unga Q issiqlik miqdori beriladi. Termodinamikaning birinchi qonuniga binoan sistemalarga berilgan energiya qisman sistemaning ichki energiyasiga aylanadi hamda qisman porshenni siljitishda bajarilgan ishga sarf bo'ladi (mexanik energiyaga aylanadi):

Q_p = U+A

Izobarik jarayonda gaz bajargan ishni topaylik. Gaz bosimi o'zgarmas bo'lsa, u holda bosim kuchi ham o'zgarmas bo'ladi: F=pS

Binobarin, A=pSh.

Ammo Sh ko'paytma gaz hajmining V₁=V₁-V₂ o'zgarishiga teng. Shuning uchun

A=pV

Ish pV koordinatalar grafigida (26-rasmga qarang) 1 - 2 - V₂ - V₁ nuqtalardan to'rtburchak hosil qilingan yuzasiga son qiymat jihatidan teng bo'ladi. Agar grafik chizilgan masshtab ma'lum bo'lsa, u holda ishni oson hisoblab topish mumkin.