Фитопрепаратлар кимёси ва технологияси фанидан

 
X ------
------------------ 
M
x 25 x(100 - 
W) 
Bunda X – tanidlarning % mikdori; 0,004157 – taninning kaliy permanganatning 
0,02 mol/l eritmasi buyicha titri (pirogallol gurux oshlovchi moddalar uchun; pirokatexnik 
gurux oshlovchi moddalar uchun titr 0,00582 ga teng); 
a
- tanidlar va indigosulfon 
kislotani titrlash uchun sarf bulgan kaliy permanganat 0,02 mol/l eritmasining ml mikdori; 
v
– indigosulfon kislotani titrlash uchun sarf etilgan kaliy permanganat 0,02 mol/l 
eritmasining ml mikdori; 
m
– maxsulot ogirligi 
g
mikdori, 
w
– namligi, % xisobida. 
Usimliklar tarkibida tanidlarning pirogallol va pirokatexin guruxlari doimo birga 
uchraydi, shuning uchun (ayniksa, kondensatsiyalanuvchi oshlovchi moddalar bulsa) 
ularni fakat pirogallol guruxi (tanin) buyicha xisoblash notugri bulur edi. Bu xil xisob 
bilan chikarilgan mikdor xakikiy mikdordan ancha kam bulgani uchun xisoblashga 
pirokatexin guruxi titrini olish lozim. 
Skumpiya barglarida oshlovchi moddalar mikdorini tugri aniklash uchun Toshkent 
farmatsevtika instituti farmakognoziya kafedrasining mudiri professor R.L.Xazanovich 
va.shu kafedra professori X.X.Xolmatov yangi usul ishlab chikdilar. Bu usulga kura oldin 
tanidlarning filratdagi umumiy mikdori kaliy permanganatning 0,02 mol/l eritmasi bilan 
titrlanadi, sungra filtratdagi kondensatsiyalangan gurux chuktirib, gidrolizlanuvchi gurux 
aloxida titrlanadi. Oxirgi mikdorni umumiy titrlashga ketgan kaliy permaganat 0,2 mol/l 
eritmasi ml mikdoridan olib tashlansa, kondensatsiyalanadigan guruxga sarf bulgan kaliy 

---

permanganat 0,02 mol/l eritmasining ml mikdori kelib chikadi. Natijada xar ikkala 
guruxdagi tanidlarning % mikdori aloxida-aloxida xisoblanadi. Bu mikdorlar yigindisi esa 
maxsulotdagi oshlovchi moddalarning umumiy mikdorini kursatadi.