Favqulodda vaziyatlar va aholi muhofazasi

Birinchi tibbiy yordam. Jabrlanganlar ochiq havoga olib chiqiladi, ifloslangan kiyimlar yechiladi. Kislota teridan suv bilan yoki 2%li soda eritmasi bilan yuviladi. Ahvol ogʻirlashsa kasalxonaga yotqiziladi.
Simob
Fizik-kimyoviy xossalari. Oquvchan suyuq metall. Simob bugʻlari oʻta zaharli. Adsorbsiya qaytar boʻlganligi sababli simob bilan zararlangan barcha buyumlar bugʻ ajratuvchi manba boʻlishi mumkin. 0,5gramm simob birikmalari oʻlimga olib kelishi mumkin.
Taʼsiri.Ogʻizda metall taʼmi paydo boʻladi. Asab sistemasi faoliyati izdan chiqadi. Nafas olish qiyinlashadi, qorin sohasida ogʻriq, koʻngil aynishi, ichburugʻ, qon aralash ich ketishi kuzatiladi.
Zaruriy tadbirlar. Hududning zararlanganlik darajasi aniqlanadi. Tibbiyot hamda DSENM xodimlari chaqiriladi. Simob bugʻlaridan nafas olish yoʻllarini himoyaqilish uchun G-markali filtrlovchi gazniqoblardan va ajratuvchi respiratorlardan foydalaniladi.
Zararsizlantirish (neytralizatsiya) – yogʻoch buyumlar, suvoq qatlam va qogʻozga adsorbilanadi.
Birinchi tibbiy yordam. Jabrlanganlarni ochiq havoga olib chiqiladi. Issiq suv, margansovkaning xlorid kislotasi bilan 2%li eritmasi (5 mg kislota 1litr margansovka eritmaga) yoki sovunli-sodali eritma bilan oshqozon yuviladi. Tuzli, kuchsizlantiruvchi ichimlik beriladi, ahvol ogʻirlashganda kasalxonaga yotqiziladi.
Nitrat kislota
Fizik-kimyoviy xossalari. Rangsiz suyuqlik, suvdan ogʻir, bugʻlari havodan ogʻir. Havoda tutaydi, kuchli oksidlovchi. Metallarni korroziyalovchi. Yonmaydi, hamma yonuvchi moddalarni alangalantiradi. Spirt, skipidar, mineral oʻsimlik moylari ishtirokida portlashi mumkin.
Taʼsiri. Shilliq qavatga, teriga tushganda, nafas olganda, ichilganda hayot uchun xavfli. Terining ogʻir kuyishiga olib keladi. Koʻkrak qafasida oshqozon sohasida ogʻriq paydo qiladi. Qon aralash ich ketishi, nafas xirillashi kuzatiladi. Ogʻiz burchaklari, koʻz, burun shilliq qavatlari zararlanib lablar sargʻayadi. Tomoq va oʻpka shishadi. Ichki aʼzolar spazmi kuzatiladi.